Son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) beraberinde diyabet, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalıklar gibi birçok tanı ile eşlik eden bir hastalıktır. Hızla ilerleyen böbrek yetmezliğinde hastalık koşulları, kötü beslenme, hareketsiz yaşam ve genetik faktörlerin önemli rolü olduğu bilinmektedir. Bağırsak mikrobiyotası için tüketilen diyet posası temel enerji kaynağı olarak görülmektedir. Ancak SDBY’li bireylerde hiperpotasemiyi önlemek için potasyumdan zengin olan sebze ve meyveler diyet listesinde sınırlandırılmaktadır. Bu nedenle hastaların diyet posa tüketimi önemli ölçüde azalmaktadır. Böylece kolonda yeterli miktarda fermente edilebilir diyet posası olmaması ve kullanılan ilaçlar nedeniyle kolon mikrobiyotasının değişmesine, patojen mikroorganizmaların artmasına ve bağırsak mikrobiyotasında disbiyozise yol açmaktadır. Patojen mikroorganizmaların oluşturduğu üremik toksinler bağırsak lümeninden kana geçerek zamanla kardiovasküler mortaliteye ve ardından morbititeye yol açabilmekte ve beraberinde üremik kaşıntıya neden olabilmektedir. Bağırsak mikrobiyota kompozisyonundaki değişiklikler, bağırsak geçirgenliğinde artış, endotoksin üretimi ve transportununda da değişikliklere neden olabilmektedir. Yapılan araştırmalarda son dönem böbrek yetmezliği hastalarına yönelik uygulanan probiyotik ve sinbiyotik takviyelerinin barsakta disbiyozu ve bağırsak geçirgenliğini azalttığı, üremik toksisiteyi düşürdüğü tespit edilmiştir. Fakat bu düşüşün kullanılan probiyotik suşlarına ve uygulanma sürelerine göre farklılık gösterdiği bulunmuştur. Probiyotik ve sinbiyotik takviyesi, düşük maaliyetli olmaları ve hastalar tarafından kabul edilmelerinden dolayı son yıllarda bağırsak disbiyozu ve beraberinde getirdiği birçok hastalıkta önemli bir destek olarak kullanılmaktadır. Kullanılan probiyotik takviyelerinde kullanılan probiyotiğin tür, cins ve suşuna yönelik yeni araştırmaların yapılması gerekmektedir. (ORCID ID: 0000-0002-8134-1151)
Anahtar Kelimeler: Son dönem böbrek yetmezliği, probiyotik, mikrobiyota
|
