Son dönem böbrek yetmezliði (SDBY) beraberinde diyabet, hipertansiyon, kardiyovasküler hastalýklar gibi birçok taný ile eþlik eden bir hastalýktýr. Hýzla ilerleyen böbrek yetmezliðinde hastalýk koþullarý, kötü beslenme, hareketsiz yaþam ve genetik faktörlerin önemli rolü olduðu bilinmektedir. Baðýrsak mikrobiyotasý için tüketilen diyet posasý temel enerji kaynaðý olarak görülmektedir. Ancak SDBY’li bireylerde hiperpotasemiyi önlemek için potasyumdan zengin olan sebze ve meyveler diyet listesinde sýnýrlandýrýlmaktadýr. Bu nedenle hastalarýn diyet posa tüketimi önemli ölçüde azalmaktadýr. Böylece kolonda yeterli miktarda fermente edilebilir diyet posasý olmamasý ve kullanýlan ilaçlar nedeniyle kolon mikrobiyotasýnýn deðiþmesine, patojen mikroorganizmalarýn artmasýna ve baðýrsak mikrobiyotasýnda disbiyozise yol açmaktadýr. Patojen mikroorganizmalarýn oluþturduðu üremik toksinler baðýrsak lümeninden kana geçerek zamanla kardiovasküler mortaliteye ve ardýndan morbititeye yol açabilmekte ve beraberinde üremik kaþýntýya neden olabilmektedir. Baðýrsak mikrobiyota kompozisyonundaki deðiþiklikler, baðýrsak geçirgenliðinde artýþ, endotoksin üretimi ve transportununda da deðiþikliklere neden olabilmektedir. Yapýlan araþtýrmalarda son dönem böbrek yetmezliði hastalarýna yönelik uygulanan probiyotik ve sinbiyotik takviyelerinin barsakta disbiyozu ve baðýrsak geçirgenliðini azalttýðý, üremik toksisiteyi düþürdüðü tespit edilmiþtir. Fakat bu düþüþün kullanýlan probiyotik suþlarýna ve uygulanma sürelerine göre farklýlýk gösterdiði bulunmuþtur. Probiyotik ve sinbiyotik takviyesi, düþük maaliyetli olmalarý ve hastalar tarafýndan kabul edilmelerinden dolayý son yýllarda baðýrsak disbiyozu ve beraberinde getirdiði birçok hastalýkta önemli bir destek olarak kullanýlmaktadýr. Kullanýlan probiyotik takviyelerinde kullanýlan probiyotiðin tür, cins ve suþuna yönelik yeni araþtýrmalarýn yapýlmasý gerekmektedir. (ORCID ID: 0000-0002-8134-1151)
Anahtar Kelimeler: Son dönem böbrek yetmezliði, probiyotik, mikrobiyota
|
