Dünya çapında prevalansı hızla artan Otizm spektrum bozukluğu (OSB); belirtilerini erken çocukluk döneminde göstermekle birlikte, genellikle ömür boyu etkili olan, bireylerin sosyal etkileşim ve iletişim kurma becerilerini olumsuz yönde etkileyen, sınırlı ilgi ve tekrarlanan davranışlarla karakterize nörogelişimsel bir bozukluktur. Bu araştırmada otizmli çocuklarda görülen beslenme problemleri ve gastrointestinal semptomların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, İstanbul’un Halkalı ilçesindeki bir Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde eğitim alan 2-18 yaş arası 15 kız ve 85 erkek olmak üzere toplam 100 OSB’li çocuk ve adolesan üzerinde yürütülmüştür. Bir günlük besin tüketim kaydı ve 56 sorudan oluşan anket formu aileler ile yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. Araştırmaya katılan OSB’li çocukların beslenme alışkanlıkları değerlendirildiğinde; %55’inin yemek seçtiği, %35’inin yemek yerken sorun çıkardığı (en yüksek oranda %27.2 gezinerek yemek yeme), %65’inin yeni bir besine karşı fobisi olduğu saptanmıştır. Bireylerin gastrointestinal semptomlarına bakıldığında ise; %71’inin dışkılama sıklığının günde 1-2 kez olduğu, %84’ünün nadir olarak kabızlık, %94’ünün nadir olarak ishal problemi yaşadığı belirlenmiştir. Bireylerin %79.3’üne glutensiz %84.3’üne kazeinsiz diyet uygulandığı, uygulanan diyetlerin sırasıyla %47.9 ve %62.8 oranında olumlu etki gösterdiği bulunmuştur. Sonuç olarak OSB’li bireylerin genel olarak birden fazla ve farklı beslenme sorunları ve gastrointestinal semptomlar geliştirdiği bulunmuştur. Ayrıca glutensiz ve kazeinsiz diyet uygulayanların yüksek oranda olumlu etki gördüğü saptanmıştır. Otizm farkındalığını artırmak ve görülen semptomlarda iyileşme sağlamak için hem topluma hem de otizmli bireylerin ebeveynlerine, alanında uzman kişilerce düzenli eğitimler verilerek daha bilinçli hale getirilmeleri sağlanabilir.
Anahtar Kelimeler: Beslenme Problemleri, Gastrointestinal Semptomlar, Otizm
|
