Laktoz, glikoz ile galaktozun 1,4 glikozit bağ kurması sonucu oluşan süt ve süt ürünlerinin şekeri olarak bilinen bir disakkarittir. Emilimi ince bağırsağın epitelyum hücrelerinden salınan laktaz enziminin laktoz hidrolizi sağlaması ile gerçekleşir. Laktoz intoleransı, ince bağırsaklarda laktaz enziminin eksikliği veya aktivitesinin bozukluğu sonucu meydana gelmektedir. Kalıtsal olarak görülebileceği gibi sonradan oluşabileceği de bilinmektedir. Laktoz intoleransı primer, sekonder ve onkogenik olarak 3 şekilde sınıflandırmaktadır. Genellikle laktoz içeren besinlerin tüketimi ardından karın ağrısı, kramp, gaz, bulantı, kusma, distansiyon, ishal gibi semptomlar ile karakterizedir. Laktoz intoleransı bir çok yöntem ile teşhis edilebilir. Bu yöntemler arasında biyopsi alımı altın standart olarak kabul edilse de pratikte kullanılmamaktadır. Genellikle en sık tercih edilen yöntem diyetten laktoz içeren besinlerin çıkartılarak semptomların gözlenmesi ve laktozu kademeli olarak eklenerek tolerans seviyesini belirlemektir. Laktoz intoleransının seviyesi kişiye göre değişmektedir bu sebeple her bireyin tolere edebileceği laktoz seviyesi farklılık gösterebilmektedir. Ancak laktozdan zengin süt ve süt ürünleri, birçok vitamin ve mineral kaynağı olduğundan, diyetten tamamen çıkarılması beraberinde başta kalsiyum gibi birçok mikro besin eksikliğine sebebiyet verebilmektedir. Bu sebeple diyet örüntüsü, hastanın yeterli ve dengeli beslenebileceği şekilde oluşturulmalıdır. Ayrıca laktoz intoleransı olan bireylerin fermente süt ürünleri tüketiminin sindirime iyi geldiği ve semptomları azaltmaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Yoğurt ve sert peynir gibi gıdalar hastanın toleransına göre diyetine eklenebilmektedir. Ek olarak dışarıdan laktaz enzimi alımının sağlanması emilim için iyi bir alternatif olmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Laktoz intoleransı, Laktaz, Diyet tedavisi
|
