Bu çalışma, Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesinde öğrenim görmekte olan öğrencilerin öğünlerde tükettikleri kafein miktarının öğrencilerin uyku kalitelerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesinde örgün eğitim gören, 18-25 yaş aralığındaki 164 sağlıklı genç erişkin dahil edildi. Katılımcıların %93.9’u kadındı. Bireylerden aydınlatılmış onam alındıktan sonra, demografik özelliklerin ve kafein içeren yiyecek ve içeceklerin tüketim sıklığının sorgulandığı “Kafein Tüketim Sıklığı Formu” uygulandı. Uyku kalitesini değerlendirmek amacıyla Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi kullanıldı.Kafein tüketim miktarı günlük tüketilmesi uygun kabul edilen değerlerden (>319 mg kafein) fazla bulundu (Kadınlarda:367,71±663,10, Erkeklerde:369,02±340,75). Sağlık Yönetimi Bölümü öğrencilerinde uygun aralıkta kafein tüketimi saptanırken Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü öğrencilerinde yüksek kafein tüketimi görüldü (598,97±647,41). Kafein tüketimi ve uyku kalitesi değerlendirildiğinde bölümler arasındaki fark anlamlı bulunamadı (P>0,05). PUKİ ortalamaları kadınlarda 14,30±6,72 erkeklerde 16,00±7,25 bulundu. Uyku kalitesi ile kafein tüketimi, yaş ve cinsiyet arasında anlamlı bir fark bulunamadı (P>0,05). Uyku kalitesi ile alkol tüketimi (P=0,016) ve sigara kullanımı (P=0,003) arasında anlamlı bir ilişki bulunduğu saptandı. Uyuklama problemi yaşayanlarda en çok kafein tüketilen öğün ikindi öğünüydü (P=0,045).
Çalışmada, öğrencilerde kafein tüketimiyle uyku kalitesinin ilişkili olmadığı fakat kafeinin olması gerekenden fazla miktarda tüketildiği sonucuna varıldı. Uyku kalitesini etkileyen faktörler arasında alkol ve sigara kullanımı da önemli olup besin ve içeceklerdeki kafein içeriği konusunda bireyler bilinçlendirilmelidir.
Anahtar Kelimeler: PUKİ, Uyku Kalitesi, Kafein, Beslenme
|
