Yapay zeka ile özel gereksinimi olan insanların ihtiyaçlarına göre gruplanmış hizmetler sunulabilmektedir. Özellikle yaşlı bireylerde sık görülen düşmeleri önlemek için yapay zeka geleneksel tedavilerin dışına çıkarak fayda sağladığı bildirilmektedir. Amaç: Bu çalışmada, evde bakım hizmeti alan yaşlı bireylerde düşmeyi önlemeye yönelik yapay zeka teknolojisinin kullanımını vurgulamak ve bazı kullanım örneklerini sunmak planlanmıştır. Yöntem: Derleme niteliğinde olan çalışmanın literatür taraması 28 Kasım-14 Aralık 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Tarama sırasında “Evde Bakım” VE “Yaşlılar” VE “Düşmeler” VEYA “Kaza” VEYA “Yaralanma” VE “Yapay Zeka” anahtar kelimeleri ve bu kelimelerin ingilizce tercümeleri kullanılarak BMJ online journals, Ebscohost, Sage, Science Direct, Scopus, CINAHL, Pubmed free full text veri tabanlarında ve Google Akademik arama motorunda taramalar yapılmıştır. Bulgular: Literatür incelendiğinde yapay zeka teknolojisi kullanılarak yaşlılarda düşmeleri önlemeye yönelik yapılan sınırlı sayıda çalışma olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmalardan elde edilen bulgular ise yapay zeka teknolojisinden üretilmiş olan yapay sinir ağları, elektronik analitik araçlar, mobil uygulamalar, web tabanlı raporlama sistemi gibi uygulamaların yaşlılarda özellikle düşme riski analizi yaparak risk oranını önemli ölçüde tespit ettiği saptandı. Elde edilen düşme riski raporlarına göre uygulanan müdahaleler doğrultusunda yaşlı hastalarda düşme oranlarının önemli ölçüde azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç: Buradan yola çıkarak düşme riski olan hastalarda yapay zeka teknolojileri kullanılarak yapılacak uygulamaların faydalı olacağı söylenebilir. Konu ile ilgili literatürde evde bakım hizmeti almakta olan yaşlı bireylere yönelik yapılmış çalışmaların yetersiz olması alanda var olan bir açığı karşımıza çıkarmaktadır. Dolayısıyla zamanının büyük bir bölümünü ev ortamında geçiren yaşlılara yönelik bu tür çalışmaların yapılması ev kazaları ve düşmeleri önemli ölçüde azaltacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Evde Bakım, Yaşlılar, Düşme, Yapay Zeka
|
