Öz: Obezite için risk faktörlerin biri olarak değerlendirilebilen duygusal yeme davranışı; kişinin genelde öfke, kaygı ve üzüntü gibi olumsuz duygular olarak kavramsallaştırılan uyaranlardan ötürü açlık hissetmediği halde yeme davranışına yönelmesi ve bunun sonucunda yeme davranışının artması olarak tanımlanabilmektedir (Macht, 1999; van Strien ve ark., 2007, 2013). Bu çalışmanın amacı, bilinçli farkındalık ve duygusal yeme davranışı arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkide tadını çıkarma inançları olarak kavramsallaştıran olumlu duygu düzenleme ve olumlu duyguların sıralı aracı etkisini incelemektir. Çalışmanın örneklemini dahil edilme kriterlerine uyan 190 katılımcı oluşturmaktadır. Yaşları 18 ile 63 arasında (Ort.= 34.19) değişen katılımcıların 125’i kadın (%65.8), 65’i erkektir (%34.2). Araştırmanın verileri bilinçli farkındalık, tadını çıkarma inançları, pozitif ve negatif duygu ile yeme davranışlarını ölçen öz bildirime dayalı ölçekler kullanılarak çevrimiçi olarak toplanmıştır. Bu çalışmada oluşturulan hipotezi destekler şekilde, bilinçli farkındalık ile duygusal yeme davranışı arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ancak, tadını çıkarma inançları ile duygusal yeme davranışı istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde ilişkili bulunmamıştır. Ayrıca negatif duygular ve duygusal yeme davranışı arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunurken, pozitif duygular ve duygusal yeme davranışı arasındaki ilişkinin anlamlı olmadığı görülmektedir. Bu çalışmada hipotez edilenin aksine, sıralı aracı değişken analizi sonucunda, tadını çıkarma inançları ve olumlu duyguların bilinçli farkındalık ve duygusal yeme davranışı arasındaki sıralı aracılık etkisinin anlamlı olmadığı bulunmuştur. Elde edilen bulgular alanyazın ışığında tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Duygusal Yeme, Bilinçli Farkındalık, Olumlu Duygular, Olumlu Duygu Düzenleme, Tadını Çıkarma İnançları
|
