Anoreksiya nervoza (AN), minimum kiloyu korumada zorluk, kilo alma korkusu ve çarpık bir vücut imajı ile karakterize; sıklıkla fiziksel hiperaktivite ile ilişkili bir yeme bozukluğudur. Yüksek düzeyde fiziksel aktivite hastalığın şiddetini, seyrini, tedavinin başarısını etkilemektedir. Anoreksiya hastalarının klinik tedavisi sırasında fiziksel aktivitenin nasıl yönlendirilmesi gerektiği tartışmalıdır. Bu düşünceden hareketle bu çalışmada anoreksiyalı hastalarda fiziksel aktivite seviyelerini araştırmayı ve tedavi sürecinde yapılan uygulamaları derleyerek sonuca ulaşmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Google Scholar ve PubMed veri tabanlarını kullanarak sistematik olarak makaleler taranmıştır. Taranan makalelerden Davis ve arkadaşlarının yaptığı çalışma hiperaktivitenin, yeme bozukluklarının ortak bir özelliği olduğunu ve AN'li hastaların %31-80'i, hastalığın fazına ve hastalığın ciddiyetine bağlı olarak hiperaktivite sergilediğini ayrıca, hastalık öncesi aktivite düzeylerinin daha sonraki aşırı aktiviteyi öngördüğü gösterilmiştir. Stober ve arkadaşları , Casper ve Leslie ‘nin yaptığı iki ayrı çalışma sonuçlarına göre ise AN’li kişilerde yüksek fiziksel aktivite şiddetinin daha yüksek kronik sonuç olasılığı ile ilişkili olduğunu bildirmiştir. 2010 yılında yatarak tedavi gören AN’lı kadınlarda yapılan bir çalışmada azalmış yeme bozuklukları psikopatolojisi, azalmış fiziksel aktivite bağımlılığı ile ilişkilendirilmiştir. Sonuç olarak Anoreksiya Nervoza hastalarında özellikle BKİ değeri 14’ün altında olan bireylerde sürecin ; alanında uzman olan; bu alanda özel eğitimler almış ve spontan fiziksel aktiviteyi (tipi, yoğunluğu, süresi, sıklığı) değerlendirebilen ve multidisipliner profesyoneller tarafından kişiselleştirilmiş programlar aracılığı ile yönetilmesi gerekmektedir. Bu kişiselleştirilmiş programlar, hiperaktivitenin zararlı sonuçlarını sınırlamayı ve fiziksel aktivitenin beklenen faydalarını optimize etmeyi amaçlamalıdır.Özellikle diyetisyen ve fizyoterapist işbirliğine daha fazla önem verilerek hastanın ve ekibin birbirine güveni sağlamlaştırılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Anoreksiya Nervoza, Fiziksel Aktivite, Hiperaktivite, Yeme Bozukluğu
|
