Amaç: Bu çalışma, endometrioma hastalarında yeme davranışlarının incelenmesini amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntem: Klinik Araştırmalar Etik Kurulu tarafından onaylanan bu vaka kontrol çalışmasında, Ocak 2005 ile Haziran 2020 tarihleri arasında, Ankara Üniversitesi infertilite kliniğinde ameliyat edilen ve histolojik endometriozis tanısı alan kadınların verileri retrospektif olarak incelendi. Çalışmaya histolojik olarak teşhis edilmiş tek/bilateral endometrioması(ları) olan, ≤40 yaş kadınlar dahil edildi. Kontrol grubu aynı yaştaki sağlıklı kadınlardan oluşmaktaydı. Çalışmaya dahil edilen, sözlü onayları alınmış bireylere telefonla TFEQ-R21 Üç Faktörlü Yeme Davranışı Ölçeği ve Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği (YFAS- Yale Food Addiction Scale) uygulandı.
Bulgular: Çalışmaya 41 endometrioma hastası ve 41 sağlıklı kadın dahil edildi. Vaka grubu (VG) ve kontrol grubu (KG) arasında yaş, beden kitle endeksi (BKE) ve sigara kullanımı açısından fark gözlenmedi. Yeme davranışının üç boyutta [Kontrolsüz yeme (KY), Bilişsel kısıtlama (BK), Duygusal yeme (DY)] ele alındığı TFEQ-R21 analizinde gruplar arasında farklılık gözlenmedi. Yeme bağımlılığı her iki grupta da sadece dört (%9,8) bireyde görüldü. Endometrioma hastalarının değerlendirildiği korelasyon analizlerinde, BK ile BKE arasında doğru orantı (p=0.005), yaş ile DY (p= 0.008), KY (p= 0.045) ve BKE (p= 0.002) arasında ise ters orantı görüldü. İnfertil hastaların incelendiği alt grup analizinde, BK ile BKE arasında doğru orantı (p= 0.036), DY ve sigara kullanımı (p= 0.037) arasında ters orantı gözlendi.
Sonuç: Fazla kilolu endometrioma hastaları ve bunlardan infertil olanları ağırlıklarını sabit tutmak ya da kilo alımını engellemek için yeme davranışlarını kısıtlamaktadırlar. Genç hastaların duygu durumları yeme davranışında daha fazla değişikliğe neden olmakta ve bu hastalarda kontrolsüz yeme davranışları, beden ağırlığıyla birlikte artış göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Endometriozis, endometrioma, TFEQ-R21, Üç Faktörlü Yeme Davranışı Ölçeği, Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği, YFAS
|
