Midede sentezlenen ghrelin peptidi, besin alımını uyarıcı etki göstermektedir. Her öğünden önce yaklaşık iki kat artan plazma ghrelin düzeyi, yedikten sonra azalmaktadır. Farklı hayvan türlerinde yapılan çalışmalar ile açlık süresindeki değişimin ghrelin derişimi üzerine farklı etkileri olduğu gösterilmiştir. Çalışmamızda 24 saat aç bırakılan ve bu süre sonunda yeniden beslenen farelerdeki plazma ghrelin düzeylerinin tok hayvanlar ile karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Bu amaçla, çalışmada kullanılan Balb/C fareler (n= 18) 3 gruba ayrıldı. “Tok grup”taki hayvanların serbestçe yemesine izin verildi. “Aç grup”taki hayvanlar 24 saat yemden yoksun bırakıldı. “Yeniden beslenen grup”taki hayvanlar 24 saat aç bırakıldıktan sonra yem verildi. Yedikten 30 dakika sonra tüm hayvanlardan kan örnekleri alındı ve plazma ghrelin miktarı ELISA yöntemi kullanılarak belirlendi. Vücut ağırlığı değişimi Student’s t-test kullanılarak, plazma ghrelin düzeyleri One-Way ANOVA ardından Tukey testi kullanılarak istatistiksel olarak değerlendirildi.
Tok gruptaki hayvanların ağırlığı değişmezken, 24 saat açlık sonrasında hayvanlar vücut ağırlığının %8,7’sini kaybetti (p<0,01). Plazma ghrelin miktarı incelendiğinde aç grupta bulunan hayvanlardaki ghrelin düzeyinin, tok gruptaki hayvanlara göre anlamlı derecede yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Yeniden beslenen gruptaki hayvanların ghrelin düzeyinin, tok gruptakine göre (p<0,01) anlamlı derecede yüksek olduğu saptandı.
Ghrelin düzeyinin gün içinde öğünler öncesinde arttığı, yemek yedikten yaklaşık 60 dakika sonra azaldığı bilinmektedir. Bu çalışmanın sonuçları, farelerde 24 saat açlık sonrasında plazma ghrelin seviyesinin yükseldiğini göstermektedir. Bu sürenin sonunda yem yiyen hayvanların ghrelin düzeyinin, hem aç hayvanlara hem de tok hayvanlara göre yüksek olduğu saptanmıştır. Vücut ağırlığının %8,7’sini kaybettirecek bir açlık süresinin ghrelin düzeyinde anlamlı artmaya neden olduğu, bu artışın yeniden beslenmenin 30. dakikasında halen tokluk düzeyine inmediği görülmektedir. Kan örneklerinin yem yedikten otuz dakika sonra alınmış olması nedeniyle, ghrelin düzeyinin henüz azalmadan ölçüm yapıldığı öne sürülebilir.
Anahtar Kelimeler: Ghrelin, Açlık, Fare
|
