Akdeniz diyeti, çeşitli besinlerin belirli miktarda ve biçimde tüketilmesinin yanında bir dizi davranışsal ve sosyal faktör içeren kapsamlı bir yaşam biçimidir. Akdeniz diyetine bağlılığın sağlığı geliştirdiği ve kronik hastalıkların gelişimini önlediği çalışmalarla kanıtlanmıştır. Diyete bağlılığın, coğrafi bileşenlerin yanı sıra çeşitli sosyokültürel ve bireysel faktörlerle de (yaş, cinsiyet eğitim düzeyi, medeni durum, beden kütle indeksi (BKI)) ilişkili olduğu gösterilmiştir. Amaç: Bu kapsamda mevcut çalışmada Türk yetişkinlerde Akdeniz diyetine uyum ile çeşitli bireysel faktörler (yaş, cinsiyet eğitim düzeyi, medeni durum, BKI ve öğün sıklığı) arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Yöntem: Araştırma verileri, demografik özellikler ve öğün sıklığı bilgisini sorgulayan bir anket ve geçerli, güvenilir Akdeniz Diyetine Bağlılık Ölçeği ile dijital ortamdan çevrimiçi şekilde ve yüz-yüze görüşme yöntemiyle elde edilmiştir. Bulgular: Çalışma 471 katılımcı ile gerçekleştirilmiş (%18,2 erkek, %81,8 kadın) olup, bireylerin %23’ü, düşük, %61,8’i orta ve %15,2’si yüksek Akdeniz diyet uyumu puanlarına sahipti. Akdeniz diyetine uyum ile medeni durum ve ara öğün sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu (p<0.05) ve günde ≥3 ara öğün tüketen bireylerin Akdeniz diyetine bağlılık puanlarının, hiç ara öğün tüketmeyenlere kıyasla daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Sonuç: Akdeniz diyetinin sağlığı destekleyici özellikleri göz önüne alındığında Türk yetişkinler arasında Akdeniz diyeti’ne bağlılığın daha fazla artırılması hedeflenmelidir. Akdeniz diyetinin sağlığı destekleyici özellikleri ve sık ara öğün yapmanın glisemik kontrol ve tokluk üzerine olumlu etkileri düşünüldüğünde sağlıklı diyet alışkanlıklarına sahip bireylerde her iki davranışın da görülmesi birbirini destekleyicidir. Ek olarak Akdeniz diyetine bağlılık ile bireysel faktörler arasındaki ilişkiyi değerlendiren daha geniş örneklemler ile yapılacak ileri düzey çalışmalara ihtiyaç vardır. ORCID NO: 0000-0001-9910-0519
Anahtar Kelimeler: Akdeniz diyeti, Öğün sayısı, Demografik özelikler, Beden Kütle İndeksi, Yetişkin Bireyler
|
