Giriş: Beslenmeye bağlı davranışsal risk faktörleri bulaşıcı olmayan hastalıklar için her geçen gün artan önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmektedir. Davranışsal risk faktörleri sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve gıda kullanımı konusundaki beceri ile ilişkilendirilmektedir. Sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşam becerilerinin sürdürülmesi için sağlık okuryazarlığı önemlidir. Gıda ve beslenme okuryazarlığını geliştirmek için üniversite dönemi doğru beslenme alışkanlıklarının kazandırılabileceği ve ileri yaşlarda ortaya çıkabilecek rahatsızlıkların önlenebileceği uygun bir zaman olarak görülmektedir. Amaç ve Yöntem: Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin beslenme okuryazarlığı ve sağlıklı yaşam becerileri arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla Haziran 2022-Mart 2023 tarihleri arasında tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için etik kurul izni, kurumdan yazılı izin alınmış ve katılımcılardan bilgilendirilmiş onam alınmıştır. Çalışmada tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak 684 öğrenci örnekleme alınmıştır. Veriler Tanıtıcı Bilgi Formu, Gıda ve Beslenme Okuryazarlığı Ölçeği (GBOY) ve Üniversite Öğrencilerinde Sağlıklı Yaşam Becerileri Ölçeği (ÜÖSYLB) ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel analizler, t testi, One-Way ANOVA testi, çoklu doğrusal regresyon analizi, Bonferroni ve Pearson korelasyon analizi kullanıldı ve istatistiksel anlamlılık p < 0.05 olarak belirlendi. Bulgular: Çalışmada öğrencilerin gıda ve beslenme okuryazarlığının bilgi (10.30 ± 2.11), tutum (49.32 ± 7.26) ve davranış (31.04 ± 5.71) alt boyutlarında sınırlı düzeyde, sağlıklı yaşam becerilerinin orta düzeyde olduğu (62.96 ± 9.99) tespit edilmiştir. Çoklu regresyon analizi, tutum alan alt boyutu ve davranış alan alt boyutundan alınan puan ortalaması, hemşirelik bölümünde okuyan, 18 yaşında olan, 1. veya 2. Sınıfta öğrenim görmenin üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam becerilerini etkileyen temel değişkenler olduğunu belirlemiştir. Sonuç: Öğrencilerin gıda ve beslenme okuryazarlığının sınırlı, sağlıklı yaşam becerilerinin orta düzeyde olduğu; öğrencilerin gıda ve beslenme okuryazarlığı arttıkça sağlıklı yaşam becerilerinin daha olumlu olduğu belirlendi. Öğrencilerin gıda ve beslenme tutumlarının belirlenerek konu ile ilgili bilgi düzeyinin arttırılması kapsamında uzun süreli girişimlerin planlanabilir.
ORCID NO: 0000-0003-0289-5306, 0000-0001-9569-8875, 0000-0001-8257-4646, 0000-0002-8968-0684
Anahtar Kelimeler: Gıda ve Beslenme Okuryazarlığı, Üniversite Öğrencisi, Sağlıklı Yaşam Becerileri
|
