Sokak yiyecekleri, sokak ve benzeri yerlerde satıcılar tarafından hazırlanan ve/veya satılan tüketime hazır yiyecek ve içeceklerdir. Düşük maliyeti ve turistlere gastronomik bir deneyim sunması nedeniyle popülaritesi artan yemek çeşididir. Sağlıklı ortoreksiya (SO), kişinin kimliğinin bir parçası olarak diyete sağlıklı bir ilgi, diyetle ilgili sağlıklı davranış ve sağlıklı beslenmedir. Ortoreksiya nevroza (ON) ise sağlıklı beslenme konusunda esnek olmayan beslenme kurallarını, yiyeceklerle sürekli ve tekrarlayan meşguliyetleri, diyet uygulamalarına takıntılı bir şekilde odaklanmayı, tıbbi veya psikolojik komplikasyonları, sağlıksız yiyecekler yeme konusunda kaygıyı ve kompulsif davranışları içerir. Araştırma, Nisan-Haziran 2022 tarihleri arasında üniversite öğrencileri arasında iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada 945 üniversite öğrencisine sokak yemeği tüketim nedenlerini ve sıklığını sorgulandıktan sonra 175 üniversite öğrencisine ORTO-11 ve Teruel orthorexia ölçeği (TOS) ile birlikte sokak yemeği tüketim durumları incelenmiştir. Çalışmaya katılanların %66,5'i kadın, 33,5'i erkektir. ORTO-11 ve TOS puanları arasında cinsiyete göre anlamlı bir fark bulunmamaktadır. Sokak yemeği tüketimi ile ORTO-11 ve TOS puanları karşılaştırıldığında Ortoreksik TOS ile bazı sokak yiyecekleri arasında negatif korelasyon olduğu belirlendi. Kokoreç, midye dolma, ıslak hamburger, ciğer ekmeği gibi yemeklerde ise negatif korelasyon olduğu belirlenmiştir. Sokak yemeği yemeyen bireylerin sağlıklı ortoreksiya puanları, yiyenlere göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksektir. TOS ölçeğinde ortoreksiya eğimi açısından bazı sokak yemeği tüketimi ile negatif korelasyon bulunmasına rağmen sokak yemeği tüketim sıklığı ile ORTO-11 arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. ORCID NO: 0000-0002-3621-0662
Anahtar Kelimeler: Sokak yemeği, Ortoreksiya nevroza, Sağlıklı ortoreksiya
|
