Halen Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) onaylı tedavisi olmayan Non Alkolik Yağlı Karaciğer Hastalığı (NAFLD) metabolik sendromla ilişkisi sebebiyle önemini sürdürmekte olup 2030 yılında karaciğer transplantasyonunun önde gelen endikasyonu olacaktır. Son yıllarda NAFLD ile adenozin monofosfat ile aktive olan protein kinaz (AMPK) ve sirtuin 1 (SIRT1) parametreleri arasında ilişkiyi gösteren araştırmalar artmıştır.
Çalışmamızda ülkemizde de yetişen Salvia (adaçayı) türlerinde bulunan doğal flavonoid bir bileşen olan hispidulinin oleik asitle (OA) NAFLD modeli oluşturulan HepG2 hücre hattında lipid parametrelerine, aminotransferazlara ve AMPK, SIRT1 düzeyine etkisi incelenmiştir.
MTT testiyle hispidulinin 20 ve 40 µM ve oleik asitin 0,5 mM konsantrasyonları non toksik bulunmuştur. Kontrol, OA (model grubu), hispidulin 20 µM +OA, hispidulin 40 µM + OA şeklinde 4 grup oluşturulmuştur. Deney modeli için, HepG2 hücrelerine hispidulin tedavisinden 2 saat sonra OA verilerek lipid birikimini indüklemek için 24 saat inkübe edilmiştir.
Oil Red O boyamayla, lipidler hem kalitatif hem de kantitatif olarak gösterilmiştir. Trigliserid (TG), Total Kolesterol (TC) kolorimetrik yöntemle ölçülmüştür. Alanin aminotransferaz (ALT), aspartat aminotransferaz (AST), AMPK ve SIRT1 seviyeleri ELISA yöntemiyle belirlenmiştir.
Hispidulin 20 µM konsantrasyonunda model grubuna göre Oil Red O boyamada lipid düzeyini anlamlı azalttı. ALT düzeyini anlamlı azalttı. AMPK düzeyini anlamlı artırdı (p<0,05) ama TG, TC parametreleri azalmadı. Hispidulin 40 µM konsantrasyonunda model grubuna göre; TG, TC, ALT, AST düzeylerini anlamlı azaltmış (p<0,05) ama AMPK ve SIRT1 seviyesini artırmadı.
Sonuç olarak hispidulinin steatozu azaltıp, lipid parametrelerini iyileştirebileceği, ALT ve AST seviyelerini düşürebileceği ancak bu etkinin AMPK ve SIRT1 üzerinden olmayabileceği sonucuna varılmıştır. Bu konuda ileri çalışmalara ihtiyaç vardır. ORCID NO: 0000-0002-3052-6690, 0000-0003-4663-209X, 0000-0003-3890-2088, 0000-0002-2398-8264
Anahtar Kelimeler: Nafld, Ampk, Sırt1, Hepg2
|
