Toplumumuzda yaþlý nüfus giderek artmaktadýr ve yaþlýlar beslenme sorunlarý açýsýndan risk altýndadýr. Bu çalýþma yaþlýlarýn beslenme durumunu ve bazý antropometrik özelliklerini deðerlendirmek amacýyla planlandý. Tanýmlayýcý türde olan bu çalýþma Aile Saðlýðý Merkezine ayaktan baþvuran ve araþtýrmaya katýlmayý kabul eden 65 yaþ ve üzeri 400 yaþlý bireyde yürütüldü. Veriler anket yöntemi ile toplandý. Yaþlýlarýn bir günlük besin tüketim kayýtlarý, fiziksel aktivite kayýtlarý ve bazý antropometrik ölçümleri alýndý.
Yaþ ortalamasý 73,0±6,0 yýl olan yaþlýlarýn %52,5’i (n=210) kadýndýr. %84,2’si evlidir, %26’sý ilköðretim mezunudur. %70,5’i gelir durumunu iyi olarak ifade etmiþtir. %87’sinin tanýsý konmuþ kronik bir hastalýðý vardýr, %30’u diyet yapmaktadýr ve %17,5’i gýda takviyesi kullanmaktadýr. Yaþlýlarýn %58,1’i günde üç ana öðün, %42,9’u iki ara öðün tükettiðini belirtmiþtir.
Bazal metabolizma hýzlarý ortalamasý 1445,4 (±204,8) kkal/gün olan yaþlýlarýn fiziksel aktivite katsayýlarý 1,4 (±0,1) ve toplam enerji harcamalarý 2021,4 (±343,5) kkal olarak hesaplanmýþtýr. Bir günlük besin tüketim kaydýna göre aldýklarý toplam enerji miktarý ortalama 1717,5±456,6 kkal/gün’dür. Alýnan enerjinin %52,5 (±7,0)’i karbonhidratlardan, %14,2 (±2,4)’si proteinlerden ve %33,3 (±6,1)’ü yaðlardan saðlanmaktadýr. Günlük ortalama su tüketim miktarlarý 6,6 (±3,0) su bardaðýdýr.
Yaþlýlarýn boy uzunluðu ve vücut aðýrlýðý ortalamalarý 163,0 (±9,7) cm ve 77,9 (±15,3) kg’dýr. Bel çevresi ölçümlerine göre, kadýnlarýn %54,8’inin bel çevresinin 88 cm’den daha fazla olduðu, erkeklerin ise %47,9’unun bel çevresinin 102 cm’den fazla olduðu belirlenmiþtir. Bel çevresi/kalça çevresi oraný erkeklerin %21,6’sýnýn <0,90 iken %36,3’ünün ≥1,00’dir. Kadýnlarda ise %24,3’ünde bu oran <0,85 iken %57,6’sýnda ≥0,90’dýr. Yaþlýlarýn baldýr çevresi ölçümlerine göre %93,5’inin ≥31 cm’dir. Üst orta kol çevresi ölçümlerinde ise %97,2’sinin ≥22 cm olduðu tespit edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, Besin ögeleri, Antropometri, Yaþlý bireyler
|
