Toplumumuzda yaşlı nüfus giderek artmaktadır ve yaşlılar beslenme sorunları açısından risk altındadır. Bu çalışma yaşlıların beslenme durumunu ve bazı antropometrik özelliklerini değerlendirmek amacıyla planlandı. Tanımlayıcı türde olan bu çalışma Aile Sağlığı Merkezine ayaktan başvuran ve araştırmaya katılmayı kabul eden 65 yaş ve üzeri 400 yaşlı bireyde yürütüldü. Veriler anket yöntemi ile toplandı. Yaşlıların bir günlük besin tüketim kayıtları, fiziksel aktivite kayıtları ve bazı antropometrik ölçümleri alındı.
Yaş ortalaması 73,0±6,0 yıl olan yaşlıların %52,5’i (n=210) kadındır. %84,2’si evlidir, %26’sı ilköğretim mezunudur. %70,5’i gelir durumunu iyi olarak ifade etmiştir. %87’sinin tanısı konmuş kronik bir hastalığı vardır, %30’u diyet yapmaktadır ve %17,5’i gıda takviyesi kullanmaktadır. Yaşlıların %58,1’i günde üç ana öğün, %42,9’u iki ara öğün tükettiğini belirtmiştir.
Bazal metabolizma hızları ortalaması 1445,4 (±204,8) kkal/gün olan yaşlıların fiziksel aktivite katsayıları 1,4 (±0,1) ve toplam enerji harcamaları 2021,4 (±343,5) kkal olarak hesaplanmıştır. Bir günlük besin tüketim kaydına göre aldıkları toplam enerji miktarı ortalama 1717,5±456,6 kkal/gün’dür. Alınan enerjinin %52,5 (±7,0)’i karbonhidratlardan, %14,2 (±2,4)’si proteinlerden ve %33,3 (±6,1)’ü yağlardan sağlanmaktadır. Günlük ortalama su tüketim miktarları 6,6 (±3,0) su bardağıdır.
Yaşlıların boy uzunluğu ve vücut ağırlığı ortalamaları 163,0 (±9,7) cm ve 77,9 (±15,3) kg’dır. Bel çevresi ölçümlerine göre, kadınların %54,8’inin bel çevresinin 88 cm’den daha fazla olduğu, erkeklerin ise %47,9’unun bel çevresinin 102 cm’den fazla olduğu belirlenmiştir. Bel çevresi/kalça çevresi oranı erkeklerin %21,6’sının <0,90 iken %36,3’ünün ≥1,00’dir. Kadınlarda ise %24,3’ünde bu oran <0,85 iken %57,6’sında ≥0,90’dır. Yaşlıların baldır çevresi ölçümlerine göre %93,5’inin ≥31 cm’dir. Üst orta kol çevresi ölçümlerinde ise %97,2’sinin ≥22 cm olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, Besin ögeleri, Antropometri, Yaşlı bireyler
|
