Pankreas kanseri, erken evrede tanýsý mümkün olmayan, etkin tedavisi bulunmayan bir hastalýktýr. Pankreas kanseri için tek küratif seçenek cerrahi rezeksiyondur ve genel saðkalým oldukça kýsadýr. Pankreas duktal adenokarsinomasýnýn yönetiminde kullanýlan FDA onaylý tek biyomarker CA19-9’dur. Rutin uygulamada pankreas kanserinin erken teþhisi için kullanýlan herhangi bir tarama testi bulunmamaktadýr. Bu nedenle yeni terapötik hedeflerin araþtýrýlmasý, yararlý prognostik markerlarýn belirlenebilmesi için çalýþma yapýlmasýna ihtiyaç vardýr. Yayýnlanan in silico çalýþmalarda ve literatür taramasýnda belirlenen EPS8 ve KANK1 gen ekspresyon düzeylerinin pankreas kanserinde son derece önemli olduðu gösterilmiþtir. EPS8 geni normal pankreas hücrelerinde eksprese edilmezken pankreas tümörü hücrelerinde ekspresyonu son derece yüksektir. Ayrýca, her iki gen hücre iskeleti sistemiyle iliþkilidir. Kanser geliþiminde ve metastazda hücre iskeleti önemli bir yer tutmaktadýr. Bu amaç doðrultusunda bu çalýþmada 68 pankreas kanserli hasta ile 71 saðlýklý kiþide EPS8 ve KANK1 genlerinin ekspresyon düzeyi incelenmiþ ve erken teþhis için biyomarker olup olamayacaklarý araþtýrýlmýþtýr. Katýlýmcýlarýn periferik kanýndan elde edilen RNA’dan qPCR yöntemiyle bu genlerin ekspresyonlarý belirlenmiþ ve SPSS 28.0 ile sonuçlar analiz edilmiþtir. Sonuç olarak; pankreas kanserli hastalarýn periferik kanýnda EPS8 ekspresyon düzeyinin saðlýklý kontrollere göre 1,62 kat; KANK1 ekspresyon düzeyinin ise 2,88 kat arttýðý ve bu artýþýn istatistiksel olarak anlamlý olduðu (p < 0,05) görülmüþtür. Özetle, EPS8 ve KANK1 genlerinin pankreas kanseri için periferik kanda non-invaziv biyomarkerlar olarak kullanýlýp kullanýlamayacaðýný gösteren ROC analizinde her iki genin de istatistiksel olarak anlamlý biyomarkerlar olduðu saptanmýþtýr. ORCID NO: 0000-0002-3014-0843, 0000-0002-2271-8481, 0000-0001-8023-3223, 0000-0002-8919-0482
Anahtar Kelimeler: Pankreas kanseri, Gen ekspresyonu, EPS8, KANK1, Diyagnoz, Prognoz
|
