Makrofaj inhibitör sitokin-1 (MIC-1) olarak da bilinen büyüme farklýlaþma faktörü 15 (GDF15), çeþitli dokuda ifade edilen ve çok çeþitli hastalýklarýn bir parçasý olarak birçok uyarana yanýt olarak dolaþýma salgýlanan bir stres yanýtý sitokindir. GDF15 protein konsantrasyonu dolaþýmda kolaylýkla belirlenebildiðinden, birçok çalýþma onu çeþitli hastalýklarla iliþkili önemli bir plazma biyobelirteci olarak tanýmlamýþtýr. Büyüme farklýlaþma faktörü 15 (GDF15), enerji homeostazý, vücut aðýrlýðýnýn düzenlenmesi, kanser ve kronik hastalýklarýn yol açtýðý kaþeksi dahil olmak üzere birçok biyolojik süreçte dolaþýmda rol oynamaktadýr. Obezite ve iþtahsýzlýk olmak üzere enerji alým bozukluklarýnýn tedavisinde GDF15'i hedefleme potansiyeli yoðun bir araþtýrma alaný haline gelmiþtir. GDF15'in aþýrý ekspresyonu, gýda alýmýnýn azalmasýna ve enerji harcamasýnýn artýþý ile iliþkilendirilmiþtir. GDF15’in farmakolojik uygulamasý iþtahý baskýlamaktadýr ancak, baðýmlý mekanizmalar yoluyla hastalýk benzeri davranýþlara da neden olmaktadýr. Egzersiz ile artýþ göstermekte ancak, egzersize olan motivasyonu azaltmakta, iþtahý baskýlamakta ancak, emetik etki göstermektedir. GDF15 eksikliðinin obezite ve iliþkili patolojik durumlarýn ilerlemesini þiddetlendirmektedir. GDF15 düzeyinin besin kaynaklý artýþýnýn, hýzlý sindirilen karbonhidratlarý takiben hýzlý glikoz ve insülin hareketlerine baðlý olduðu ve yüksek kalorili beslenme ile iliþkilendirilememiþtir. Yeterli ve dengeli beslenmenin GDF15 düzeyine etkisi olduðu düþünülmektedir. GDF15'in enerji homeostazý ve davranýþ üzerindeki fizyolojik etkileri belirsizliðini korumaktadýr. Yüksek düzeyde GDF15 vücut aðýrlýk kaybý ile birlikte ileri derecede anoreksiyaya da neden olabilmektedir. GDF15'in obezite tedavisi için potansiyel bir farmakoterapi etkisi üzerine çalýþmalar yürütülmesi ile birlikte, konu hakkýnda daha fazla çalýþmaya ihtiyaç duyulmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Obezite, Obezite Tedavisi, Büyüme Farklýlaþma Faktörü 15, GDF15
|
