Makrofaj inhibitör sitokin-1 (MIC-1) olarak da bilinen büyüme farklılaşma faktörü 15 (GDF15), çeşitli dokuda ifade edilen ve çok çeşitli hastalıkların bir parçası olarak birçok uyarana yanıt olarak dolaşıma salgılanan bir stres yanıtı sitokindir. GDF15 protein konsantrasyonu dolaşımda kolaylıkla belirlenebildiğinden, birçok çalışma onu çeşitli hastalıklarla ilişkili önemli bir plazma biyobelirteci olarak tanımlamıştır. Büyüme farklılaşma faktörü 15 (GDF15), enerji homeostazı, vücut ağırlığının düzenlenmesi, kanser ve kronik hastalıkların yol açtığı kaşeksi dahil olmak üzere birçok biyolojik süreçte dolaşımda rol oynamaktadır. Obezite ve iştahsızlık olmak üzere enerji alım bozukluklarının tedavisinde GDF15'i hedefleme potansiyeli yoğun bir araştırma alanı haline gelmiştir. GDF15'in aşırı ekspresyonu, gıda alımının azalmasına ve enerji harcamasının artışı ile ilişkilendirilmiştir. GDF15’in farmakolojik uygulaması iştahı baskılamaktadır ancak, bağımlı mekanizmalar yoluyla hastalık benzeri davranışlara da neden olmaktadır. Egzersiz ile artış göstermekte ancak, egzersize olan motivasyonu azaltmakta, iştahı baskılamakta ancak, emetik etki göstermektedir. GDF15 eksikliğinin obezite ve ilişkili patolojik durumların ilerlemesini şiddetlendirmektedir. GDF15 düzeyinin besin kaynaklı artışının, hızlı sindirilen karbonhidratları takiben hızlı glikoz ve insülin hareketlerine bağlı olduğu ve yüksek kalorili beslenme ile ilişkilendirilememiştir. Yeterli ve dengeli beslenmenin GDF15 düzeyine etkisi olduğu düşünülmektedir. GDF15'in enerji homeostazı ve davranış üzerindeki fizyolojik etkileri belirsizliğini korumaktadır. Yüksek düzeyde GDF15 vücut ağırlık kaybı ile birlikte ileri derecede anoreksiyaya da neden olabilmektedir. GDF15'in obezite tedavisi için potansiyel bir farmakoterapi etkisi üzerine çalışmalar yürütülmesi ile birlikte, konu hakkında daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Obezite, Obezite Tedavisi, Büyüme Farklılaşma Faktörü 15, GDF15
|
