Haþimato tiroidi (HT), en yaygýn otoimmün hastalýklarýndan biridir; lenfositlerin, infiltrasyonu nedeniyle tiroid bezinde hasarýn ortaya çýktýðý ve ayný zamanda geliþmiþ ülkelerde hipotiroidizmin en yaygýn nedenidir. Genetik yatkýnlýk, çevresel faktörler ve varoluþsal faktörler hastalýðýn oluþmasýnda rol oynamaktadýr. HT olan birçok hasta; metabolik bozukluk ve yaþam kalitesinde bozulma yaþamaktadýr. Özellikle kadýn popülasyonu oldukça etkilenmektedir. Hastalýða eþlik eden beslenme yetersizlikleri sebebiyle; iyot, selenyum ve glutensiz diyetin rolü tartýþýlmaktadýr. Ýyot, tiroid bezinin fonksiyonu için gerekli bir besin maddesidir. Ýyot eksikliði, çeþitli hastalýklara sebep olabilir. Ýyot takviyesi ile tiroid bezinde birçok iyileþme görülmüþtür. Ayný zamanda fazlalýðý da tiroid fonksiyonlarýnýn bozulmasý dahil olmak üzere birçok kötü sonuçlar doðurmaktadýr. Bu sebeple HT hastalarýnda iyotun dengeli verilmesi çok önemlidir. Selenyum, en çok tiroid bezinde bulunur ve baðýþýklýk sisteminin, tiroid bezinin düzgün çalýþmasý için gerekli olan temel bir eser elementtir. HT hastalarýnda selenyum takviyesi, antioksidan aktiviteyi arttýrarak tiroid fonksiyonlarý üzerinde olumlu bir etkiye sahip olabileceði düþünülmektedir. Gluten, çölyak veya gluten ile iliþkili otoimmün hastalýk taþýyan bireylerin diyetinden çýkarýlmasý gereken bir proteindir. HT hastalarý için önerilen spesifik bir diyet tedavisi yoktur ancak glutensiz diyetin HT semptomlarýný azaltabileceði görülmektedir. Bununla birlikte glutensiz diyetin uzun süre kullanýmý bireylerde hasara neden olabileceði de belirtilmiþtir. Beslenme yönergelerine uyum, HT hastalarýnýn ilaç ihtiyacýný azaltmasýna yardýmcý olabilir. Klinik çalýþmalardan elde edilen veriler, hastalara uygun bir diyetin, tiroid bezinin iþlevini önemli ölçüde iyileþtirebileceðini göstermiþtir.
Anahtar Kelimeler: Haþimato Tiroidi, Ýyot, Selenyum, Glutensiz Diyet
|
