Tuzlu topraklarýn ýslahý dünya üzerinde pek çok araþtýrmanýn amacý haline gelmiþtir. Toprak tuzluluðunun giderilmesi için pek çok teknik kullanýlmaktadýr. Bu kullanýlan tekniklerden biri de “Yeþil Teknoloji” olarak adlandýrýlan fitoremediasyondur. Bu teknik topraktan tuz, aðýr metal gibi toprak kirliliðini toplayabilme (sömürme) kapasitesine sahip özel bitkilerin kullanýlmasýný kapsamaktadýr. Dünya yüzeyinde bulunan alanlarýn yaklaþýk % 6’sý tuzluluk sorunu ile karþý karþýyadýr. Ülkemizde yaklaþýk 1,5 milyon hektar alanda tuzluluk ve alkalilik sorunu bulunmaktadýr. Halofit bitkiler tuzlu topraklarda veya tuzlu sulama suyu kullanýldýðýnda bile büyüme ve geliþme potansiyeline sahiptirler. Tuzlu topraklarda ekonomik tarým için, tuzlu alanlarda yetiþebilen bitkilerin ürün desenlerine alýnmalarý, üreticiye ve ülkemize ekonomik yönden büyük yarar saðlayacaktýr. Deniz börülcesi halofit olarak bilinen ve yüksek tuz koþullarýnda yaþayabilen bitkilerdendir.
Bu çalýþmanýn amacý farklý kum-perlit karýþým oranýnýn ve tuz seviyesinin deniz börülcesinin büyüme ve geliþmesi üzerine etkisinin belirlenmesidir. Araþtýrma için 5 farklý kum-perlit karýþým oranlarý (% 0, 25, 50, 75, 100) ve 4 farklý tuz (NaCl) seviyesi (0-200-400-600 mM) kullanýlmýþtýr. Yaþ aðýrlýklarý, gövde (sürgün) boyu, gövde çapý belirlenerek, elde edilen verilerin varyans analizleri (ANOVA) üç tekerrürlü tesadüf parselleri deneme desenine göre deðerlendirilmiþtir. Araþtýrma sonuçlarý deniz börülcesinin’in 600 mM tuz seviyesine kadar dayanýklý olduðunu, fakat 200 mM tuz seviyesinde optimum büyüme gösterdiðini ortaya koymuþtur. 200 mM NaCl ve %100 perlit içeren yetiþtirme ortamýnda S. perennis bitkisine ait en yüksek nod uzunluðu, yan sürgün sayýsý, kök uzunluðu deðerleri elde edilmiþtir. Elde edilen verilere göre, deniz börülcesi tarýmý ile tuzlu topraklarýn ýslahýnýn mümkün olabileceði ortaya çýkmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Sarcocornia, nod uzunluðu, yan sürgün sayýsý, kök uzunluðu
|
