Dünyada obezite giderek artan ve en önemli saðlýk sorunlarý arasýna giren bir halk saðlýðý problemidir. Obeziteden etkilenen yalnýzca yetiþkinler deðildir, günümüzde bu problem artýk çocuklarda ve adölesanlarda da sýklýkla yaþanmaktadýr. Çocukluk ve adölesan çaðý obezitesi dünya üzerinde giderek artan; diyabet, insülin direnci, kardiyovasküler rahatsýzlýklar, kanser ve daha birçok hastalýðý da beraberinde taþýyan önemli bir saðlýk sorunudur. Obezitenin en etkili nedenleri saðlýksýz beslenme alýþkanlýklarý ve sedanter yaþam olarak gösterilmektedir. Obezitenin tedavisinde birçok yöntem denenmektedir. Bunlardan en önemlileri; diyet tedavisi, davranýþ tedavisi, egzersiz tedavisi, ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi olarak gösterilmekte ve tüm yöntemler birbiri ile karýþýk olarak uygulanmaya çalýþýlmaktadýr. Obezite ve diðer kronik hastalýklarýn insülin direnci ile baðlantýlý oluðu günümüzde bilinmektedir. Ýnsülin direnci yetiþkin hastalýðý olarak ele alýnsa bile günümüzde çocuklarda ve adölesanlarda sýklýkla görülmektedir. Bunun bireyler arasýndaki nedeni olarak deðiþen yaþam þartlarý gösterilmektedir. Çocuklukta insülin direncinin fizyolojik nedeni, karaciðer ve iskelet kasý gibi insüline cevap veren dokularda ve iç organlarda lipitlerin artan birikimi ve hücrelerin insüline yanýtýnýn azalmasýyla ortaya çýkar. Bu durumun sonucu olarak vücutta insülin seviyesi artar ve hiperinsülinemi oluþur. Ýnsülin direnci tanýsýnda açlýk kan þekeri ile insülin deðerinin çarpýmýnýn kullanýldýðý HOMA-IR deðerinden yararlanýlýr. Bu çalýþma çocukluk çaðý obezitesi ve insülin direnci ile iliþkili literatür taranmasý ve yaklaþýmlarý açýklamayý amaçlamaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Çocukluk çaðý obezitesi, insülin direnci, insülin, HOMA-IR, BKI, hiperinsülinemi
|
