Tüm dünyada artan obezite prevelansý ile obezite ciddi bir halk saðlýðý sorunu haline gelmiþtir. Mevcut kýlavuzlar, obezite tedavisinin temel taþý olarak yaþam tarzý deðiþikliðinin yaný sýra enerji kýsýtlamasýný da önermektedir. Obezitenin önlenmesi için alternatif diyet modelleri arayýþý gündeme gelmiþtir. Aralýklý oruç uygulamalarý bireyin enerji alýmýnýn çok az olduðu veya hiç olmadýðý uzun zaman periyotlarýna dayanan diyet modelleridir ve geleneksel kalori kýsýtlý diyetlere alternatif olarak giderek popüler hale gelmiþtir. Aralýklý oruç uygulamalarýnýn obezite, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalýklar, dislipidemi, inflamasyon, nörodejeneratif hastalýklar ve kanser gibi pek çok hastalýðýn seyri üzerine olumlu etkilere neden olduðu düþünülmektedir. Obezite, kardiyovasküler saðlýðý etkileyen en önemli risk faktörlerinden biridir. Aralýklý oruç uygulamalarý ile ilgili çalýþmalar daha çok hayvanlar üzerinde yapýlan çalýþmalara dayansa da insan çalýþmalarýndan elde edilen veriler de aralýklý oruç uygulamalarýnýn vücut aðýrlýðý denetimi, lipit profili, inflamasyon, kan basýncý gibi saðlýk parametreleri üzerine olumlu etkilerinin olabileceðini desteklemektedir. Literatürde farklý sürelerde ve yöntemlerde uygulanan aralýklý oruç diyetleri yer almaktadýr. Zaman kýsýtlý beslenme, modifiye açlýk, alternatif gün orucu ve dini oruç literatürde en sýk rastlanan aralýklý oruç türleridir. Aralýklý oruç uygulamalarýnýn saðlýk parametreleri üzerine olumlu etkileri uygulanan aralýklý oruç diyeti modeline göre deðiþiklik göstermektedir. Bu derlemenin amacý; güncel literatür ýþýðýnda aralýklý oruç uygulamalarýnýn kardiyovasküler risk faktörleri üzerine etkisini incelemektir.
Anahtar Kelimeler: Aralýklý oruç, aralýklý açlýk uygulamalarý, kardiyovasküler hastalýklar, kardiyovasküler saðlýk
|
