Askorbik asit olarak da bilinen C vitamini küçük bir karbonhidrat molekülü olmak ile birlikte vücutta önemli etkilere sahiptir. C vitamini, taze meyve ve sebzeler de dahil olmak üzere birçok doðal kaynakta bol miktarda bulunmaktadýr. Portakal ve limon gibi turunçgiller; domates, patates, papaya, yeþil ve kýrmýzý biber, kivi ve çilek ve brokoli en zengin C vitamini kaynaklarýndandýr. Günlük alýnmasý gereken C vitamini miktarý yetiþkin bir erkek için 90 mg, yetiþkin bir kadýn için ise 75 mg’dir. Çevre kirliliði ve sigara kullanýmý, enfeksiyonlar ile mücadele ve oksidatif ve enflamatuar bileþenler (örneðin Tip-2 diyabet) nedeniyle bireylerin C vitamini ihtiyacý artmaktadýr. C vitamini eksikliði sonucunda skorbüt adý verilen bir hastalýk meydana gelmektedir ve bireylerde diþ eti kanamasý, kemik ve eklem aðrýlarý, enfeksiyonlara karþý dirençsizlik ve anemi gibi semptomlara yol açmaktadýr. C vitamininin vücutta kollajen sentezi, antioksidan aktivitesi, demir emilimi ve baðýþýklýk sistemini düzenleme gibi görevleri vardýr. C vitaminin antioksidan özelliði baðýþýklýk sistemini desteklemeye yardýmcý olmaktadýr. Askorbik asidin, enfeksiyona yanýt olarak T hücresi proliferasyonunu arttýrarak baðýþýklýk sistemini uyardýðý yapýlan çalýþmalarca gösterilmiþtir. Ayrýca, C vitamininin, enfeksiyon bölgesine nötrofil göçünü uyararak fagositoz ve oksidan oluþumunu ve mikrobiyal öldürmeyi arttýrdýðý belirtilmektedir. Diyet ile veya takviye yoluyla, C vitamini yetersizliði için risk oluþturan faktörlere maruz kalan kiþilerde yeterli C vitamini alýmýnýn saðlanmasý, uygun baðýþýklýk fonksiyonu ve enfeksiyonlara direnç için gereklidir. Bu derleme, C vitamininin baðýþýklýk sistemi üzerindeki etkilerini açýklamayý amaçlamaktadýr.
Anahtar Kelimeler: C vitamini, Askorbik asit, Baðýþýklýk
|
