Amaç: Üniversite öðrencilerinin ortoreksiya nervoza durumlarý ile antropometrik ölçümlerinin deðerlendirilmesidir.
Yöntem: Çalýþmanýn örneklemini 201 birey oluþturmuþtur. Ortoreksiya nevroza durumlarý Ortoreksiya 11 Ölçeði (ORTO-11) ile belirlenmiþtir. Ölçekten alýnan toplam puanýn 33’ün altýnda olmasý ortorektik belirtilerin olduðunu göstermiþtir. Boy uzunluðu, bel çevresi ve kalça çevresi ölçümleri esnemeyen mezurayla, vücut aðýrlýklarý ise dijital tartýyla ölçülmüþtür. Beden kütle indeksi (BKÝ) deðerleri Dünya Saðlýk Örgütü sýnýflandýrmasýyla deðerlendirilmiþtir.
Bulgular: Bireylerin %51.2’si kadýn ve %48.8’i erkekti. Ortalama ORTO-11 puaný kadýnlarda 26.6±4.6 iken, erkeklerde 27.1±4.2 olarak bulunmuþ, ancak cinsiyetler arasýndaki fark anlamlý deðildi (p= 0.170). Erkeklerin %33.8’i ve kadýnlarýn %37.3’ü ortorektik belirtiler (<33 puan) gösterirken, cinsiyetler arasýndaki fark önemli deðildi (p= 0.352). Kadýnlarýn %5.5’i zayýf, %37.8’i normal, %5’i hafif þiþman ve %3’ü obez iken; erkeklerin %3’ü zayýf, %24.9’u normal, %17.4’ü hafif þiþman ve %3.5’i obez olarak sýnýflandýrýlmýþtýr. Cinsiyetler arasýndaki farkýn önemli olduðu bulunmuþtur (p= 0.0001). Zayýf bireylerin %5.5’i, normal bireylerin %44.8’i, hafif þiþman bireylerin %16.9’u ve obez bireylerin %4’ü 33 puanýn altýnda alýrken; zayýf bireylerin %3’ü, normal bireylerin %17.9’u, hafif þiþman bireylerin %5.5’i ve obez bireylerin %2.5’i 33 ve üzeri puan aldýðý saptanmýþtýr. ORTO-11 puaný ile bel çevresi (r= 0.177, p= 0.012) ve bel/kalça oraný (r= 0.159, p= 0.024) arasýnda pozitif yönlü ve önemli korelasyon bulunurken, kalça çevresi ve BKÝ arasýnda önemli bir korelasyon tespit edilmemiþtir (p>0.05).
Sonuç: Ortorektik olma eðiliminin daha çok kadýnlarda olduðu görülmüþtür. Normalin üzerinde olan vücut aðýrlýðý yüzdeliðinin erkeklerde kadýnlara göre daha fazla olduðu sonucuna varýlmýþtýr. Bireylerde davranýþ deðiþikliðini oluþturmak için multidisipliner ekibin (diyetisyen, psikolog vb.) oluþturulmasý ve izlemin düzenli aralýklarla yapýlmasý gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ortoreksiya Nevroza, ORTO-11, BKÝ, Bel Çevresi, Kalça Çevresi
|
