Giriþ: Beslenmeye baðlý davranýþsal risk faktörleri bulaþýcý olmayan hastalýklar için her geçen gün artan önemli bir halk saðlýðý sorunu haline gelmektedir. Davranýþsal risk faktörleri saðlýksýz beslenme alýþkanlýklarý ve gýda kullanýmý konusundaki beceri ile iliþkilendirilmektedir. Saðlýklý beslenme ve saðlýklý yaþam becerilerinin sürdürülmesi için saðlýk okuryazarlýðý önemlidir. Gýda ve beslenme okuryazarlýðýný geliþtirmek için üniversite dönemi doðru beslenme alýþkanlýklarýnýn kazandýrýlabileceði ve ileri yaþlarda ortaya çýkabilecek rahatsýzlýklarýn önlenebileceði uygun bir zaman olarak görülmektedir. Amaç ve Yöntem: Bu çalýþma, üniversite öðrencilerinin beslenme okuryazarlýðý ve saðlýklý yaþam becerileri arasýndaki iliþkiyi deðerlendirmek amacýyla Haziran 2022-Mart 2023 tarihleri arasýnda tanýmlayýcý ve iliþki arayýcý olarak yapýlmýþtýr. Çalýþmanýn yapýlabilmesi için etik kurul izni, kurumdan yazýlý izin alýnmýþ ve katýlýmcýlardan bilgilendirilmiþ onam alýnmýþtýr. Çalýþmada tabakalý örnekleme yöntemi kullanýlarak 684 öðrenci örnekleme alýnmýþtýr. Veriler Tanýtýcý Bilgi Formu, Gýda ve Beslenme Okuryazarlýðý Ölçeði (GBOY) ve Üniversite Öðrencilerinde Saðlýklý Yaþam Becerileri Ölçeði (ÜÖSYLB) ile toplanmýþtýr. Verilerin analizinde tanýmlayýcý istatistiksel analizler, t testi, One-Way ANOVA testi, çoklu doðrusal regresyon analizi, Bonferroni ve Pearson korelasyon analizi kullanýldý ve istatistiksel anlamlýlýk p < 0.05 olarak belirlendi. Bulgular: Çalýþmada öðrencilerin gýda ve beslenme okuryazarlýðýnýn bilgi (10.30 ± 2.11), tutum (49.32 ± 7.26) ve davranýþ (31.04 ± 5.71) alt boyutlarýnda sýnýrlý düzeyde, saðlýklý yaþam becerilerinin orta düzeyde olduðu (62.96 ± 9.99) tespit edilmiþtir. Çoklu regresyon analizi, tutum alan alt boyutu ve davranýþ alan alt boyutundan alýnan puan ortalamasý, hemþirelik bölümünde okuyan, 18 yaþýnda olan, 1. veya 2. Sýnýfta öðrenim görmenin üniversite öðrencilerinin saðlýklý yaþam becerilerini etkileyen temel deðiþkenler olduðunu belirlemiþtir. Sonuç: Öðrencilerin gýda ve beslenme okuryazarlýðýnýn sýnýrlý, saðlýklý yaþam becerilerinin orta düzeyde olduðu; öðrencilerin gýda ve beslenme okuryazarlýðý arttýkça saðlýklý yaþam becerilerinin daha olumlu olduðu belirlendi. Öðrencilerin gýda ve beslenme tutumlarýnýn belirlenerek konu ile ilgili bilgi düzeyinin arttýrýlmasý kapsamýnda uzun süreli giriþimlerin planlanabilir.
ORCID NO: 0000-0003-0289-5306, 0000-0001-9569-8875, 0000-0001-8257-4646, 0000-0002-8968-0684
Anahtar Kelimeler: Gýda ve Beslenme Okuryazarlýðý, Üniversite Öðrencisi, Saðlýklý Yaþam Becerileri
|
