Keywords:

Bal; proteinleri, enzimleri, pH’sı, glikoz oksidaz aracılığı ile enzimatik olarak hidrojen peroksit üretimi, düşük su aktivitesi ve içeriğindeki fenolik bileşikler, flavonoidler ve fenolik asitler nedeniyle mikrobiyal artışı engelleyen bir bileşime sahiptir. Bu bağlamda antibakteriyel özelliğe sahip olan bal çoğu bakteri türünün artışını önleyebilir. Balın antibakteriyel özelliğinden yaklaşık 4,500 yıldır yararlanılmaktadır. 1940’lı yıllarda antibiyotiğin kullanılmaya başlanmasıyla birlikte balın tedavi amacıyla kullanımı gerilemeye başlamıştır. Ancak mikroorganizmaların antibiyotiğe karşı direnç göstermeye başlaması balın tekrar antimikrobiyal özeliğinden yaralanmaya insanları sevk etmiştir. Yapılan çalışmalarda balın aeroblar ve anaeroblar, gram pozitifler ve gram negatifler dahil olmak üzere yaklaşık 60 bakteri türü üzerinde antimikrobiyal bir etkiye sahip olduğu bildirilmiştir. Staphylococcus cinsi 33 türden oluşmaktadır ve bunların içinde en patojenik türü Staphylococcus aureus’tur. Stafilokokal zehirlenme, dünya çapında en yaygın gıda kaynaklı hastalıklardan biridir. Esas olarak Staphylococcus aureus tarafından üretilen stafilokokal enterotoksin içeren gıdaların yenmesi sonucu zehirlenme ortaya çıkar. Antimikrobiyal dirençli S. aureus izolatlarının, özellikle metisiline dirençli S. aureus'un (MRSA) ortaya çıkması ve yayılması, bu bakteri kaynaklı enfeksiyonların tedavisi için küresel bir zorluk haline gelmiştir. Dirençli bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlar hem morbidite hem de mortalite oranlarında önemli artışa neden olmaktadır. Bu sebeple yeni etki mekanizmasına sahip farklı doğal antimikrobiyal bileşiklerin geliştirilmesine olan ilgi artmıştır. Bu bağlamda balın antimikrobiyal özelliğini araştıran çalışmalar önemli görülmektedir. Bal tiplerinin antimikrobiyal aktivite, fenolik bileşikler, flavonoidler ve fenolik asit içerikleri bakımından bazı farklılıkları balın botanik kökeniyle doğrudan ilgilidir. Balın rengi ürünün botanik ve coğrafi kökenine bağlı olan flavonoidler ve karotenoidler gibi pigmentlerden etkilendiğinden farklı renklere sahip olan balların antimikrobiyal etkilerinde de farklılıkların olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Bal, Staphylococcus aureus, Antimikrobiyal aktivite