Sporcularýn beslenmesinde enerji dengesinin saðlanmasý, performans ve saðlýk açýsýndan, özellikle de kadýn sporcular için büyük önem taþýmaktadýr. Popüler bir spor olan futbolda, futbolcularýn enerji (dolayýsýyla karbonhidrat) ihtiyaçlarýnýn arttýðý buna karþýn genellikle enerji alýmlarýnýn ihtiyacý karþýlar düzeyde olmadýðý bilinmektedir. Bu araþtýrma, kadýn futbolcularýn karbonhidrat alýmlarýnýn engelleyicilerini ve kolaylaþtýrýcýlarýný ortaya çýkartmak amacýyla yapýlmýþtýr. Araþtýrma, Türkiye’de kadýn futbolu alanýnýn en üst lig kategorisinde yer alan Kadýnlar Süper Ligi’ndeki bir futbol kulübünün 18 ile 30 yaþ arasý, 17 oyuncusu ile yapýlmýþtýr. Araþtýrma nitel olarak tasarlanmýþtýr. Araþtýrma için veriler, odak grup görüþmeleri neticesinde elde edilmiþtir. Yüz yüze yapýlan görüþmelerde verilerin toplanabilmesi için araþtýrmacýlar tarafýndan hazýrlanan yarý yapýlandýrýlmýþ sorular ve sosyodemografik bilgilerin yer aldýðý form kullanýlmýþtýr. Verilerin analizinde tematik analiz yöntemi seçilmiþ ve NVivo 11 Plus nitel araþtýrma veri programý kullanýlmýþtýr. Araþtýrmanýn sonucunda; kadýn futbolcularýn karbonhidrat alýmýna iliþkin tutumlarý/yaklaþýmlarý ve bedenleri hakkýnda neler düþündükleri öðrenilmiþtir. Katýlýmcýlarýn karbonhidrat alýmlarýnýn engelleyicileri ve kolaylaþtýrýcýlarý ortaya çýkartýlmýþ, karbonhidrat alýmlarýný kolaylaþtýrýcý öneriler geliþtirmeye yarayacak ipuçlarý elde edilmiþtir. Katýlýmcýlarýn birçoðunun kilo konusunda kaygýlý olduklarý, beden memnuniyetsizliði yaþadýklarý ve bu faktörlerin, onlarýn beslenme yaklaþýmlarýný belirlemede etkili olduðu ortaya çýkmýþtýr. Katýlýmcýlarýn beden algýlarýnýn karbonhidrat alýmýna iliþkin tutumlarýný etkilediði görülmüþtür. Bu durum, kadýn futbolcularýn karbonhidrat kaynaklarýný daha az tüketmelerine ve böylelikle yetersiz enerji almalarýna sebebiyet verebilmekte, onlarý performans ve saðlýk açýsýndan olumsuz etkileyebilmektedir. (Bu çalýþma Ýstanbul Aydýn Üniversitesi Lisansüstü Eðitim Enstitüsünde yapýlan yüksek lisans programý kapsamýnda hazýrlanmýþtýr.)
Anahtar Kelimeler: Sporcu Beslenmesi, Karbonhidrat, Futbol, Kadýn Futbolcu, Beden Algýsý
|
