Giriþ:
Üniversitede geçirilen yýllar, insanlarýn hem öðretim hem de eðitimleri açýsýndan beslenme alýþkanlýklarýný deðiþtirebilmesi açýsýndan kritik bir öneme sahiptir.
Bu nitel çalýþmanýn hipotezleri:
(1) Öðrencilerin üniversiteye baþladýktan sonra yaþadýklarý temel beslenme deðiþikliklerini öðrenmek;
(2) Saðlýklý beslenmeyi engelleyen kiþisel ve nesnel faktörleri belirlemek
(3) Üniversite öðrencileri arasýnda daha saðlýklý beslenmeyi kolaylaþtýracak olasý stratejileri tanýmlamak.
Yöntemler:
Çalýþmada derinlemesine görüþme tekniðinden faydalanýldý. Bir vakýf üniversitesindeki 12 öðrenciden odak grup çalýþmasý yaparak çalýþmanýn gruplarý oluþturuldu. Nitel grubun örneklemi Saðlýk Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik bölümünden 3 kiþilik birinci sýnýf öðrencisi ve 9 kiþilik ikinci, üçüncü ve dördüncü sýnýf öðrencilerinden oluþturuldu. Katýlýmcýlar, diyet deðiþiklikleri, saðlýklý beslenmenin önündeki engeller ve saðlýklý bir diyet sürdürmek için olasý stratejiler ile ilgili ilk beþ fikre öncelik ve aðýrlýk verdi. Gruplar arasýnda öncelikleri karþýlaþtýrmak için tematik bir analiz yapýldý.
Sonuçlar:
En önemli deðiþiklikler diyetle ilgili 6 tema, kiþisel engellerle ilgili 9 tema, nesnel engellerle ilgili 12 tema ve stratejilerle ilgili 15 tema olarak seçilmiþtir. Yemek piþirmek için zaman eksikliði, ekonomik güçlük, çeþitlendirilmemiþ gýda veya ayaküstü sokak yiyecekleri, “fast food” tüketimi ve gýda içerikleri hakkýnda bilgi sahibi olunmasý ana deðiþiklikler olarak belirlendi.
Saðlýklý beslenmenin önündeki kiþisel engeller sýrasý ile irade eksikliði, kiþisel oburluk ve yemek hazýrlamada gerekli önceliði vermeme), yetersiz beslenme bilgisi ve yoðun bir yaþam tarzýdýr. Piyasa ve ekonomik faktörler (yani, saðlýklý ürünlerin yüksek fiyatý ve ekonomik yetersizlik) ve sosyal faktörler (reklamlarýn olumsuz etkisi, çocuklukta yemek eðitimi ve köken/gelenek) nesnel engeller olarak ortaya çýktý.
Üniversite öðrencilerini saðlýklý beslenmeye teþvik edebilecek olasý yöntemler arasýnda üniversite ortamýnda sunulan gýda ürünlerini çeþitlendirmek, evden yemek hazýrlayan öðrencilerin yemeklerini tekrar ýsýtýp yiyebilecekleri alanlar düzenlemek öncelikle
özendirebilir. Süpermarketlerde lisans eðitimi boyunca öðrenci indirimleri, beslenme ve saðlýklý beslenme bilgileri de öðrencileri desteklemenin önemli yollarý olabilir.
Sonuç ve Uygulamaya Yönelik Sonuç: Öðrencileri çözümün bir parçasý yapmak için, üniversite ortamýnda saðlýklý beslenme konusundaki fikir ve görüþlerine eþit þekilde katkýda bulunma fýrsatý verdi. Saðlýklý beslenme alýþkanlýklarýný kazandýrmak için Beslenme ve Diyetetik alanýnda politika yapýcýlar, eðitimciler ve yemek hizmeti saðlayýcýlarý için potansiyel olarak öðrencilere özel çözümlerin yürürlüðe girmesi elzemdir.
Anahtar Kelimeler: Üniversite öðrencileri, saðlýklý beslenme, nitel çalýþma
|
