Amaç: Bu çalýþmanýn amacý, Türkiye’de infertilite hemþireliðinin geliþimini incelemektir.
Yöntem: Çalýþma Google akademik, Sicendirect ve PubMed veri tabanlarý üzerinden ‘infertilite, infertilite hemþireliði, hemþirelik, Türkiye’de infertilite hemþireliði, infertilite hemþireliðinde geliþmeler’ terimleri ile yapýlan taramalar sonucu tam metnine ulaþýlan çalýþmalarýn derlenmesi ile hazýrlanmýþtýr.
Bulgular: Ýnfertilite oraný gerek Türkiye’de gerekse dünyada gün geçtikçe artmaktadýr. Ýnfertilite fiziksel, psikolojik, sosyal, emosyonel ve finansal boyutlarý olan çok yönlü bir süreçtir. Çiftler bu süreçte sýklýkla stres, anksiyete, sosyal izolasyon, suçluluk, çaresizlik, depresyon, statü kaybý ve maddi zorluklar ile yüz yüze gelirler. Doðal yolla gebe kalamayan çiftler çözüm olarak Yardýmcý Üreme Teknikleri (YÜT) merkezlerine baþvururlar. Uluslararasý Hemþirelik Örgütleri Ýnfertilite Hemþireliðini yeni bir klinik uzmanlýk alaný olarak görmeye baþlamýþlardýr. Çiftlerle en fazla iletiþime giren hemþirelerin omuzlarýna artan sorumluluklar yüklemiþ ve hemþireleri bireysel ve mesleki niteliklerini geliþtirme zorunluluðu ile karþý karþýya býrakmýþtýr. Birçok ülkede Ýnfertilite hemþireliði ile ilgili kliniksel uygulamalarda bu alana özgü bilgi, beceri ve eðitim düzeyleri açýsýndan çeþitlilik gösterirken, ülkemizde ise yasal olarak infertilite hemþirelik alaný ile ilgili uzmanlýk alaný bulunmamasýnýn yaný sýra Kadýn Doðum Hemþireliðinin yetki ve sorumluluklarý içerisinde dahi yer almamýþtýr. Ülkemizde 150 üzeri YÜT merkezi vardýr ve buralarda çalýþan yaklaþýk 600 hemþirenin uygulama standartlarý belli olmadýðý söylenebilir. Bu olumsuzluklara raðmen 2008 yýlýnda infertilite hemþireliði ile ilgili iki dernek kurulmuþ, kongreler yapýlmakta, hemþirelik lisans üstü ders programlarýnda ders olarak yer almakta, tez çalýþmalarýna konu olmaktadýr.
Sonuç: Ýnfertilite Hemþireliði çalýþma alaný ve hasta grubu nedeni ile özel bir dal hemþireliðidir, ancak ülkemizde geliþmekte olan bu özel dal hemþireliðinin uygulama standartlarý henüz netleþmemiþtir. Bu nedenle günümüzde hala infertilite alanýnda çalýþan hemþirelerin bu alana özgü klinik bilgi, beceri ve eðitim düzeyleri açýsýndan farklýlýklar vardýr ve bu hemþirelerin klinik uygulamalarýnýn nasýl tanýmlanacaðý çok açýk deðildir. Ülkemizde bu alana özgü yasal bir eðitim ya da sertifika uygulamasý olmadýðý gibi bu zorlu alanda görev alan hemþirelerin üstlendikleri rollerin tanýmlanmasýna yönelik yapýlmýþ herhangi bir çalýþmaya da rastlanmamaktadýr. (ORCID ID: 0000-0002-8015-0644)
Anahtar Kelimeler: Ýnfertilite, Hemþirelik, Ýnfertilite hemþireliði,
|
