Toplumda saðlýðýn teþviki ve obezitenin önlenmesinde, bireylerin besine ulaþabildiði ortamlar önemlidir. Çevresel koþullarda deðiþikliðe gidilerek ya da saðlýðý destekleyici ortamlar oluþturularak bireyler için saðlýklý besin ortamý oluþturulabilir. Toplum bazýnda saðlýklý besine ulaþmayý kolaylaþtýrmanýn bir yolu da, otomatlarýn içeriðinin kontrol edilmesidir. Her türlü ortama geniþ bir þekilde daðýlmýþ otomatlarla, bunlarýn besin ortamýnýn bileþimine katkýlarýný ele almak, obezite seviyelerini azaltmak için önemlidir. Genel olarak otomatlarda bulunan saðlýksýz standart ürünler (yani, yüksek kalorili, yüksek yaðlý ürünler, örneðin çikolatalar), daha saðlýklý seçeneklerle tamamen deðiþtirilmesi (yani, daha az tuz, yað/þeker ilaveli ürünler) üzerine çalýþmalar yapýlmaktadýr. Otomatlarda saðlýklý besinlere yönlendirme yapan çalýþmalarda yaklaþýmlar genellikle iki þekilde olmaktadýr. Birincisi, var olan saðlýklý ürünlerin etiketleme, saðlýklý ürünlere yönlendiren afiþ çalýþmalarý ile satýn alýnma ve tercih edilme oranlarýna arttýrmak, saðlýklý besin bulunmasýnýn ve çeþitliliðinin artýrýlmasýný þeklinde olmaktadýr. Ýkincisi ise, saðlýksýz besinlerin fiyatlarýnýn artýrýlmasý veya saðlýklý besinlerin fiyatlarýnýn azaltýlmasý þeklinde, tüketicinin saðlýklý besine yönlendirilmesinin yapýlmasýdýr. Otomat ürünlerinin saðlýklý olup olmadýðýný deðerlendirmek ve izlemek, müdahale ve politika çabalarýný deðerlendirmek için gereklidir. Atýþtýrmalýk ve içecek otomat ürünlerini anlamlý bir þekilde deðerlendirmek için saðlýklý beslenme kriterleri oluþturulmasý önemlidir. Satýlan ürünlerin saðlýklýlýðýný deðerlendirmek için çeþitli araçlar bulunmaktadýr. Otomat ürünlerinin saðlýklýlýðý, ürünleri yalnýzca bir kritere göre deðerlendirmek (yað içeriði gibi), ürünlerdeki çok sayýda makro ve mikro besin içeriðinin deðerlendirmek veya enerji, doymuþ yað ve þeker gibi verilerin deðerlendirilmesi þeklinde olabilmektedir. Hedef olarak belirlenen grup ve ortamýn gereksinimleri deðerlendirilerek, otomatlarda bulunan besinlerin daha saðlýklý olmasý yönünde yapýlan çalýþmalar, toplum saðlýðýný iyileþtirmek için önemli bir adým olmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Saðlýk, besin, otomat, toplum, beslenme
|
