Beslenme vücut için gerekli besin maddelerinin vücuda alýnmasý, sindirilmesi ve metabolize edilmesi süreçlerini içerisine alan ve her yaþtaki bireylerin saðlýðýný direkt etkileyen bir unsurdur. Günümüzde bireylerin çalýþma hayatýnda daha aktif olmasý, yoðun iþ temposu, öðrencilerin ders aralarýnda açlýðýný kýsa sürede giderme isteði gibi nedenlerden dolayý hazýrlanma kolaylýðýna sahip, tok tutan, ayný zamanda besleyici deðeri yüksek saðlýklý atýþtýrmalýklara yönelim artmýþtýr. Bu kapsamda önemli bir pazar meydana gelmiþ olup birçok firma kendini bu pazarda çözüm saðlayýcý olarak konumlandýrmýþtýr. Piyasada geniþ ürün yelpazesinde birçok atýþtýrmalýk mevcuttur. Fakat özellikle geliþme çaðýnda olan çocuklarýn besleyici deðeri düþük, asitli ve yað miktarý fazla olan gýdalara yönelmesi ile birlikte obezite, diþ çürüklüðü, hipertansiyon, kronik ve kardiyovasküler hastalýklara neden olabilmektedir. Bu doðrultuda saðlýksýz olarak nitelendirilen atýþtýrmalýklarýn yerine besleyici deðeri yüksek ve fonksiyonel özelliklere sahip saðlýklý atýþtýrmalýklara olan ihtiyaç artmýþtýr. Saðlýklý atýþtýrmalýk firmalarý sloganlarýnda “besleyici, GDO'suz, alerjen içermeyen, glutensiz, vegan, rafine þekersiz, organik” gibi kelimeler ve ifadeler kullanarak tüketicileri doðal ve organik çaðrýþýmlarýna yöneltmektedirler. Piyasada saðlýklý atýþtýrmalýklar çatýsý altýnda meyve barlar, protein barlar, kolajen barlar, ketojenik barlar, meyve ve kuruyemiþler, tahýl ürünleri ve granola ön plana çýkmaktadýr. Birçok kamu ve özel kurumda besleyici deðeri yüksek, fonksiyonel özellikler bakýmýndan donatýlmýþ ve zenginleþtirilmiþ atýþtýrmalýklar üzerine yapýlan Ar-Ge çalýþmalarý halen devam etmektedir. Bu derlemede, atýþtýrmalýk kavramýný irdelemek, piyasada bulunan saðlýklý ve saðlýklý atýþtýrmalýk ürünler hakkýnda elde edilen araþtýrma verilerini gözler önüne sermek; bu ürünlerin tüketiminin saðlýk açýsýndan etkilerini ve tüketici tercihinde önemli olan kriterlerini ortaya koymak, ilgili mevzuatýný ve bu kapsamda yapýlan çalýþmalarý incelemek amaçlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, Saðlýklý Atýþtýrmalýk, Obezite, Fonksiyonel Gýdalar
|
