Romatoid artrit (RA) etiyolojisi daha çok genetik faktörlere baðlý sistemik inflamasyon ve otoimmünite ile karakterize bir hastalýk olup kontrolsüz aktif vakalarda eklem hasarý, sakatlýk ve yaþam kalitesinde düþme gözlemlenebilmektedir. Beslenme hem inflamasyonu etkileyebilen, antijen özellik gösterebilen, antioksidan mekanizmasýný artýrabilen hem de baðýrdak mikrobiyotasýna etki eden bir çevresel faktör olarak romatoid artrit hastalýðý için önem arz etmektedir. Beslenme durumunun bozulmasýyla iliþkilendirilebilen bir hastalýk olan Romatoid artritte nutrisyonel deðerlendirme için BKÝ yetersiz kalabilirken adipozitenin artmasý yað dokudan proinflamatuar adipokin salýnýmýný indükleyebilmektedir. Adipoz dokuda artýþla birlikte görülen obezitenin eklemlere fazladan stres uygulamasý Romatoid artrit semptomlarýný daha da þiddetlendirirken; bu nedenle kilo kaybý Romatoid artrit tanýsý alan bireyler için etkili bir tedavi olabilir. Romatoid artrit hastalarýnda diyet kalitesi ile hastalýk þiddeti ve inflamasyon arasýnda ters bir iliþki vardýr. Bunun yanýsýra bireyin beslenme alýþkanlýklarý; diyetin toplam enerji ve toplam yað ve doymuþ yað tüketimi, aþýrý kýrmýzý et tüketimi, dengesiz n-3 ve n-6 yað asidi tüketimi, aþýrý karbonhidrat, þeker ve düþük lif tüketimi RA riskini tetiklerken saðlýklý beslenme RA riskini azaltmaktadýr. Bu kapsamda hastalara sýklýkla Akdeniz diyeti, antiinflamatuvar diyet, (probiyotikler önerilmektedir. Yapýlan çalýþmalar vegan beslenme ve glütensiz beslenmenin de Romatoid artrit semptomlarýnda etkilerine iliþkin araþtýrma sonuçlarý bulunmaktadýr. Bu bildiride Romatiod Artrit hastasýnýn beslenmesine iliþkin güncel bilgiler aktarýlacaktýr.
Anahtar Kelimeler: romatoid artrit, beslenme, diyet
|
