Beslenme bilgisi sporcularýn antrenman/yarýþma/maç performansýný etkileyen önemli faktörlerden biridir. Sporcunun yeterli ve dengeli beslenmesi antrenman/yarýþma/maç sýrasýnda teknik becerilerin geliþiminde, odaklanma saðlamada ve sakatlýk riskini azaltmakta önemli rol oynamaktadýr. Günümüzde özellikle sosyal medya üzerinde beslenme hakkýnda oldukça fazla paylaþým yer almaktadýr. Sporcularýn çoðu bu bilgi kirliliði içinde beslenmesine yön vermektedir. Bu çalýþmanýn amacý; profesyonel veya amatör fark etmeksizin sporcularýn beslenme alýþkanlýklarýný ve beslenme hakkýndaki bilgi düzeylerini incelemektir. Çalýþma; profesyonel ve amatör olan 100 sporcuya yüz yüze anket yöntemi uygulanarak yürütülmüþtür. Araþtýrma verileri Ýstatistik Paket Programý 26.0 (SPSS) ve Beslenme Bilgi Sistemleri Paket Programý (BeBiS) aracýlýðýyla analiz edilmiþtir.
Çalýþmaya katýlan öðrencilerin %35’i kadýn, %65’i erkek olup katýlýmcýlarýn yaþ ortalamasý 21,44±3,16 yýl olarak saptanmýþtýr. Sporcular beslenme hakkýndaki bilgilerini genellikle antrenörlerinden (%30) ve televizyon, radyo, internetten (%26) öðrendiklerini ifade etmiþtir. Beden kütle indeksi deðerlerine göre yaptýklarý spor branþlarýnýn karþýlaþtýrýlmasýnda anlamlý farklýlýklar gözlemlenmiþtir (p<0,05). Katýlýmcýlarýn antrenman öncesi beslenme saatinin, antrenman süresi deðiþkenine göre incelendiðinde 1 saat spor yapan (n=19) sporcularýn %26,3’ü (n=5) 1 saat önce yemek yediði; 2 saat spor yapan (n=71) sporcularýn %63,4’ü (n=45) 2 saat önce yemek yediði; 3 saat spor yapan (n=10) sporcularýn %36,8’i (n=7) 2 saat önce yemek yediði gözlemlenmiþtir. Antrenman öncesi beslenme saati ile antrenman süresi arasýnda anlamlý fark olmadýðý görülmüþtür (p<0,05).
Sporcularýn gün içerisinde yetersiz beslenmesinin önüne geçerek antrenman/yarýþma/maç öncesinde glikojen depolarýný doldurmak; antrenman/yarýþma/maç sýrasýnda teknik beceri gerektiren hareketleri doðru yapmak ve sakatlýk riskini azaltmak; antrenman/yarýþma/maç sonrasýnda kas hasarýný en aza indirmek, gelecek antrenmana/yarýþmaya/maça hazýrlanmak ve kas geliþimini saðlamak için mutlaka bir diyetisyenle birlikte multidisipliner bakýþ açýsý gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Antrenman, Beslenme, Sporcu
|
