Obezite geliþmiþ ve geliþmekte olan ülkelerde var olan beslenmeye dayalý en önemli saðlýk sorunudur. Obezitenin çeþitli hastalýklarla iliþkili olduðu da kanýtlanmýþtýr. Modern yaþam tarzý, obezitenin artmasý ve D vitamini seviyesinin azalmasýndan sorumlu gibi görünmektedir. D vitamini yetersizliði de obezite gibi tüm dünyada yaygýndýr. D vitamini, D vitamini reseptörlerine baðlanarak aktivite gösteren, kemik metabolizmasý ve kalsiyum dengesinde anahtar bir rol oynayan yaðda eriyen bir vitamindir. D vitamini, ultraviyole ýþýn aracýlýðýyla deride 7-dehidrokolesterolden sentezlenmektedir. Aktif hale gelmesi için 2 hidroksilasyon reaksiyonuna tabi tutulmasý gerekmektedir. Ýlk olarak karaciðerde 25-hidroksi vitamin D’ye (25(OH)D) dönüþtürülmektedir. Daha sonra böbrekte 1,25 dihidroksi vitamin D’ye (1,25(OH)2D) dönüþtürülmektedir. Geçtiðimiz yýllarda D vitamini ve obezite arasýnda iliþki olduðu gösterilmiþtir. Obezite derecesi ve dolaþýmdaki D vitamini seviyesinin zýt iliþkisi bulunmaktadýr. Obezitede serum D vitamini yetersizliði görülmesinin nedenleri olarak volümetrik dilüsyon, obez bireylerin yaþam tarzýnda görülen deðiþiklikler, obez bireylerde D vitamini aktive etme yeteneðinin azalmasý ve obez bireylerde yað kütlesinde D vitamini depolanma oranýnýn fazla olmasý gösterilmektedir. Buna ek olarak D vitamini yetersizliði, obezite oluþumunu desteklemektedir. Bu nedenlere dayanýlarak, obez bireylerin günlük D vitamini alýmýnýn genel popülasyona göre daha fazla olmasý gerektiði söylenebilir. Obez bireylerde D vitamini suplementasyonuna cevap, normal sýnýrlar içinde aðýrlýða sahip bireylere göre daha düþüktür. Vücut yað kütlesi fazla olan bireylerin, oral D vitamini eklemesi almasý ve daha uzun süre güneþe maruz kalmasý gerekmektedir. Sonuç olarak obez bireylerde D vitamini yetersizliði sýk görülmektedir. D vitamini ve obezite arasýndaki etkileþim, bu hastalarda D vitamini suplementasyonu yapýlmasýný önemli kýlmaktadýr. Obezite tedavisi sýrasýnda D vitamini desteði yapýlmasý olumlu sonuçlar oluþturabilecektir.
Anahtar Kelimeler: Obezite, D vitamini, hipovitaminozis D
|