Amaç: Araþtýrma, kronik hastalýklarda öz bakým ve uyumun deðerlendirilmesi amacýyla yapýlmýþtýr.
Yöntem: Araþtýrma, þubat- mayýs 2018 tarihlerinde Ondokuz Mayýs Üniversitesi Saðlýk Uygulama ve Araþtýrma Merkezi (OMÜSUVAM)’ ndeki dahiliye ve cerrahi kliniklerinde (endokrin, genel cerrahi, kardiyoloji vb.) yatmakta olan, kronik hastalýk tanýsýna sahip hastalar ile tanýmlayýcý tipte yapýlmýþtýr. Araþtýrmada örneklem seçimine gidilmemiþ araþtýrmaya katýlmayý kabul eden 98 hasta ile yürütülmüþtür.
Veri toplama aracý olarak araþtýrmacýlar tarafýndan literatür doðrultusunda hazýrlanan hastalarýn demografik özelliklerini, kronik hastalýða uyumlarýný sorgulayan ve 39 sorudan oluþan ‘Tanýmlayýcý Bilgi Formu’ ve ‘Kronik Hastalýklarda Öz Bakým Yönetimi Ölçeði’ kullanýlmýþtýr. Öleçek, Öz Koruma ve Sosyal Koruma olmak üzere iki alt boyuttan oluþmaktadýr. Ölçek Ölçekten alýnabilecek minimum ve maksimum puanlar 35 ve 175 ’dir. Ölçekten alýnan puan arttýkça hastalarýn özbakým yönetim gücünün arttýðý þeklinde yorumlanmaktadýr.
Verilerin analizinde SPSS (Statistical Package for Social Science) 21.0 paket programý kullanýlmýþtýr
Bulgular: Araþtýrmaya katýlan hastalarýn; %62,24’ü erkek, %84,6‘sý evli ve %74,4‘ü þehirde yaþamaktadýr. Hastalarýn %89,7‘si sosyal güvencesinin olduðunu belirtmiþtir. Hastalarýn %65,3’ü kronik hastalýðýnýn diabetus mellitus olduðunu ifade etmiþtir. Hastalarýn %19,3‘ü on yýldýr kronik hastalýðý olduðunu, %75,5’i hastalýkla ilgili semptomlar sebebiyle son bir yýlda hastaneye yatmasý gerektiðini ve %60,2’si þekersiz bir diyet uyguladýðýný belirtmiþtir.
Araþtýrmadan elde edilen sonuçlar doðrultusunda Kronik Hastalýklarda Öz Bakým Yönetimi Ölçeði puaný 111,03 ± 10,55 puan, Öz Koruma Altboyutu 66,19 ± 6,84 puan, Sosyal Koruma Altboyutu ise 44,83 ± 7,14 puan olarak hesaplanmýþtýr.
Sonuç: Hastalarýn öz bakým yönetim puanlarý çok yüksek olmamakla beraber iyi düzeydedir. Hemþirelerin hastalarý, kronik hastalýða uyum saðlanmasý ve yaþam þeklininin düzenlenmesi (günlük aktivite, ilaç kullanýmý, düzenli doktor kontrolü vb.) konusunda bilgilendirmeleri ve destek olmalarý gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kronik Hastalýk, Öz Bakým, Hemþirelik Bakýmý
|
