Bu çalýþma, dünyada ve Türkiye’de görülme sýklýðý her geçen yýl artmakta olan kolorektal kanser ve anti-karsinojenik bileþen olan flavonoidlerin iliþkisinin belirlenmesi amacýyla yapýlmýþtýr. Bununla beraber beslenmenin kolorektal kanser geliþimindeki rolü detaylýca ele alýnmýþtýr. Antioksidan özelliðe sahip olan flavonoidler flavonoller, flavonlar, izaflavonlar, flavononlar, flavanoller ve antosiyanidinler. Genellikle yeþil yapraklý sebzelerde, özellikle portakal, limon, greyfurt gibi narenciyelerde, kayýsýda, kýrmýzý þarapta, soya ve ürünlerinde, çikolatada, çayda (özellikle yeþil çay) bol miktarda bulunmaktadýr. Günlük beslenme programlarýnda sýklýkla tüketilen bu gýdalarýn kolorektal kansere karþý koruyuculuðu ve kolorektal kanserli hastalarýn tedavi sürecinde iyileþmelerine olan etkileri incelendiðinde farklý sonuçlar elde edilmiþtir. Özellikle, soðan, üzüm ve elmada bol miktarda bulunan, bir flavonol çeþiti olan kuersetin; yeþil çay, çay, kýrmýzý þarap ve kayýsýda bol miktarda bulunan, bir flavanol çeþiti olan kateþin ve epigallokateþin gallat; ve yeþil yapraklý sebzeler, fasulye, brokoli ve domateste bol miktarda bulunan, bir flavon çeþiti olan apigenin flavonoidlerinin kolorektal kansere karþý koruyuculuðunun ve kolorektal kanserli hastalarýn tedavi sürecinde hem iyileþmelerine hem de kemoterapinin etkinliðinin artmasýna katkýsýnýn olduðu rapor edilmiþtir. Çalýþmanýn sonunda, özellikle obezite ile kýrmýzý ve iþlenmiþ et ürünlerinin kolorektal kanser üzerinde pozitif rol oynadýðý, buna karþýn özellikle omega-3’ün, diyet liflerinin ve antioksidanlarýn kolorektal kansere karþý koruyucu olduðu belirlenmiþtir. Flavonoid alýmýnýn insan saðlýðýný korumasý ve artýrmasý sebebiyle flavonoidlerin saðlýk açýsýndan olumlu etkileri olduðu vurgulanmalý ve çalýşmalar artýrýlmalýdýr.
Anahtar Kelimeler: Kolorektal kanser, Flavonoidler, Anti-karsinojenik besinler, Beslenme
|
