Kamu çalýþanlarýnýn bazý beslenme alýþkanlýklarý ve besin tüketim sýklýklarýný belirlemek amacýyla planlanýp yürütülen bu çalýþma, genel tarama modelinde betimsel niteliktedir. Çalýþmanýn evrenini, Konya ili Akþehir ilçesindeki kamu hastanelerinde görev yapmakta olan kamu çalýþanlarý oluþturmuþ olup, araþtýrmaya tesadüfi örnekleme yöntemi kullanýlarak çalýþmaya gönüllü 18-65 yaþlarý arasýnda 217'si kadýn, 128'i erkek toplamda 345 birey katýlmýþtýr. Anket formu oluþturulmadan önce konuyla ilgili literatür incelenmiþ ve daha sonra bu konuyla ilgili yapýlmýþ çeþitli araþtýrmalardan yararlanýlarak hazýrlanmýþ, farklý üniversitelerde görev yapan öðretim üyelerinden alýnan uzman görüþleri doðrultusunda yeniden düzenlenmiþtir. Anket formu uygulanmadan önce etik kurul izni alýnmýþtýr. Araþtýrma verileri anket formu kullanýlarak, Aralýk 2018-Ocak 2019 tarihleri arasýnda yüz yüze görüþme yöntemiyle toplanmýþtýr. Anket formu katýlýmcýlarýn tanýtýcý bilgileriyle bazý beslenme alýþkanlýklarý ve besin tüketim sýklýklarýný belirlemeye yönelik çeþitli sorulardan oluþmuþtur. Katýlýmcýlarýn vücut aðýrlýðý ve boy uzunluðu ölçümleri alýnmýþ, Beden Kütle Ýndeksi (BKÝ) deðerleri hesaplanmýþtýr. Verilerin deðerlendirilmesinde SPSS paket programý kullanýlmýþ, gerekli istatistiksel analizler yapýlmýþtýr. Besin tüketim sýklýðýnýn deðerlendirilmesinde, T=6T1+5T2+4T3+3T4+2T5+T6 formülünden yararlanýlarak, puanlama sistemi kullanýlmýþtýr. Araþtýrma kapsamýndakilerin yarýya yakýnýnýn (%48.4) öðün atladýðý ve %65.3'nün öðle yemeðini, %28.7'sinin sabah kahvaltýsýný, %6.0'ýnýn da akþam yemeðini atladýðý belirlenmiþtir. Katýlýmcýlarýn %53.6’sýnýn ara öðün tercih ettikleri görülmüþtür. Günlük tüketilen su ortalamasý ise 6.66±3.227 olarak saptanmýþtýr. Katýlýmcýlarýn tükettikleri besinlerin her gün tüketilme durumuna göre aldýklarý tüketim puanlarý yüzdesi; çayda 95.3 (1973 p), ekmekte 88.4 (1830 p), peynirde 88.0 (1822 p), zeytinde 84.8 (1757 p), yoðurtta 82.7 (1713 p), taze sebzede 80.5 (1668 p), yumurtada 79.6 (1648 p), piþmiþ sebzede 77.3 (1602 p), ayranda 73.8 (1529 p), pilav, makarna ve benzerlerinde 73.7 (1526 p) olarak bulunmuþtur. Tüketim puanlarýna göre bireylerin en az tükettiði yiyecekler ve içecekler margarin, kolalý içecekler, hazýr meyve suyu, sakatatlar, sucuk, salam, sosis, pastýrma, hamburger, tost, sandviç ve pizza gibi fast food tarzý besinler ve taze meyve suyudur. Her canlý için kaçýnýlmaz olan, doðumdan ölüme kadar olan süreçte, fizyolojik faaliyetlerin normal olarak yürütülmesini saðlamaktýr. Bireyin yaþamýný saðlýklý ve kaliteli bir þekilde sürdürülebilmesinde, yeterli ve dengeli beslenmenin de önemli bir yer tutmakta olduðu görülmektedir. Bireyler saðlýklý beslenmeye daha çok özendirilmeli, doðru beslenme alýþkanlýklarý kazandýrýlmaya çalýþýlmalýdýr.
Anahtar Kelimeler: Beslenme Alýþkanlýðý, Besin Tüketim Sýklýðý, Öðün, Kamu Çalýþaný, Tüketim Puaný
|