Dünya nüfusunun %50'den fazlasý aþýrý kilolu veya obez olarak sýnýflandýrýlmýþtýr. Bu ciddi oran göz önüne alýndýðýnda obezite, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalýklar ve kanser dahil iliþkili komorbiditelerinin artan riskiyle mücadele etmek için terapötik araçlarýn tanýmlanmasýna büyük ihtiyaç vardýr. Obezite ve tip 2 diyabet oranlarý salgýn düzeylere ulaþtýkça, obezite ile mücadele için yeni tedavilerin geliþtirilmesi giderek daha önemli hale gelmektedir. Kahverengi yað dokusu (BAT), obezite ve tip 2 diyabet gibi metabolik bozukluklarla mücadelede potansiyel bir hedef olarak görülmektedir. Aktif kahverengi yað dokusu, yeni doðan bebeklerde normal vücut ýsýsýnýn korunmasýna yardýmcý olmaktadýr. Yaþ ilerledikçe bu dokunun azaldýðý ve kiþi yetiþkinliðe ulaþtýðýnda tamamen kaybolduðu düþünülmektedir. BAT veya bej/kahverengi adiposit transplantasyonu yoluyla BAT kütlesinin artýrýlmasý, metabolik saðlýðý iyileþtirmek için önemli bir terapötik araçtýr. BAT'ýn tipine (embriyonik veya yetiþkin) veya transplantasyonun konumuna (iç organ veya deri altý boþluk) bakýlmaksýzýn BAT transplantasyonu, alýcý farelerde sürekli olarak glikoz toleransýnda ciddi iyileþmeler ve adipozitede azalma ile sonuçlanmýþtýr. BAT transplantasyonunun insülin direnci, glikoz intoleransý ve hiperlipidemiyle iliþkili metabolik düzensizlikleri ortadan kaldýrdýðýna dair çalýþmalar mevcuttur. BAT’ýn, tüm vücut metabolizmasýný düzenleme potansiyeline sahip benzersiz bir doku olduðu düþünülmektedir. Çalýþmalar, adipositlerin ya da yað dokusunun implantasyonu ile BAT kütlesini doðrudan artýrmak için terapötik bir yaklaþýmý test etmiþtir. Bu yaklaþýmýn rejeneratif týpta ve metabolik bozukluklarla mücadelede önemli bir geleceði olacaðý düþünülmektedir. Bu derlemede, obezitede BAT transplantasyonu ve BAT transplantasyonunun açýklanan metabolik sonuçlarý incelenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Adipoz Doku, Kahverengi Yað Dokusu Transplantasyonu, Obezite
|