Besin etiketleme, tüketicilere bir gýdanýn besin içeriði hakkýnda bilgi saðlayan ve böylece tüketicilerin gýda seçimini daha saðlýklý yapmalarýna yardýmcý olan bir yaklaþýmdýr. Biz de bu çalýþmada Ýstanbul ilinde yaþayan yetiþkin bireylerin gelir durumlarýna göre besin etiketi okuma alýþkanlýklarýný deðerlendirmeyi amaçladýk. Çalýþma, Ýstanbul ili içerisinde üç farklý ilçede bulunan süpermarketlerde alýþveriþ yapan 18-80 yaþ aralýðýnda olan 615 katýlýmcýya anket formu uygulanarak gerçekleþtirilmiþtir. Çalýþmaya katýlan bireyler gelir durumlarýna göre üç gruba ayrýlmýþtýr. Aylýk gelir düzeyi asgari ücret ve aþaðýsýnda olan gönüllüler “Düþük gelir grubu” olarak ilk gruba, asgari ücretin iki katýna kadar olanlar “Orta gelir grubu” olarak ikinci gruba, asgari ücretin iki katýndan fazla olanlar ise “ Yüksek gelir grubu” olarak üçüncü gruba dahil edilmiþtir. Ambalajlý ürün alýrken sýklýkla dikkat edilen faktörler sorgulandýðýnda düþük (n=207), orta (n=201) ve yüksek (n=207) gelir gruplarýnda tüketicilerin en çok ürün fiyatýna ve son kullanma tarihine dikkat ettikleri saptanmýþtýr. Tüm gruplar birbirleri arasýnda karþýlaþtýrýldýðýnda yüksek gelir grubuna mensup kiþilerin ürünlerin raf ömrüne, katký maddelerine, üretici firmalarýna, ülke orjinlerine, izin bilgilerine diðer gruplara göre istatiksel olarak daha fazla dikkat ettikleri saptanmýþtýr (p<0.05). Besin etiketinde besin deðerlerine iliþkin sýklýkla incelenen bilgiler sorgulandýðýnda düþük, orta ve yüksek gelir gruplarýnda en çok gýdalarýn þeker, total yað, doymuþ yað ve enerji miktarlarýna dikkat edildiði saptanmýþtýr. Gelir düzeyi etiketlerin okunmasýnda, besinlerin tercih edilmesinde önemli bir etkendir. Üst gelir düzeyindeki kiþilerin eðitim durumlarýnýn da daha yüksek olduðu göz önüne alýndýðýnda eðitim durumunun da etiket okuma üzerinde etkili olabileceði sonucuna ulaþýlmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Beslenme, tüketici, gelir düzeyi, etiket
|
