Bu çalýþma, genç yetiþkinlerin pandemi döneminde supleman kullanýmlarý ve besin gruplarýný tüketimlerindeki deðiþimleri belirlemek amacýyla yapýlmýþtýr. Veriler web tabanlý anket uygulamasý ile toplanmýþtýr. Bireylerin supleman kullanýmlarý ve besin gruplarýný tüketim durumlarýndaki deðiþimler sorgulanmýþtýr. Çalýþma izni Ondokuz Mayýs Üniversitesi Sosyal ve Beþeri Bilimler Etik Kurul’undan alýnmýþtýr. Çalýþmaya 20-40 yaþ aralýðýnda 378 yetiþkin birey (%34.7 erkek, %65.3 kadýn) dahil edilmiþtir. Bireylerin %18.3’ü salgýn öncesinde de supleman kullandýðýný, %5.8’i salgýnla birlikte kullanmaya baþladýðýný ve %75.9’u ise supleman kullanmadýðýný bildirmiþtir. Erkeklerin %9.9’u, kadýnlarýn %22.7’si salgýn öncesinde de supleman kullanýyorken; erkeklerin %3.8’i, kadýnlarýn ise %6.9’u salgýnla birlikte supleman kullanmaya baþladýðýný belirtmiþtir. Salgýnla birlikte supleman kullanýmýný neredeyse tüm bireyler (%95.5) baðýþýklýk sistemlerini güçlendirmek amacýyla yaptýklarýný bildirmiþtir. Cinsiyete göre bireylerin besin gruplarýný tüketimlerindeki deðiþimler incelendiðinde; bireylerin süt, yoðurt, peynir, yumurta, ekmek, tahýl, kurubaklagiller, yaðlý tohum gibi temel besin gruplarýndaki deðiþimler arasýnda farklýlýk bulunmamýþtýr (p>0.05). Kýrmýzý et, tavuk eti, balýk ve deniz ürünleri, sebzeler, taze ve kuru meyvelerin salgýn sýrasýnda kadýnlar tarafýndan daha yüksek düzeyde artýþ gösterdiði belirlenmiþtir (p<0.05). Ayrýca tatlý atýþtýrmalýklar, sütlü tatlýlar, hamur iþleri, reçel, bal, pekmez ve çikolata ile siyah çay, yeþil çay ve diðer bitki çaylarýnýn tüketimi kadýnlarda erkeklerden daha fazla artýþ göstermiþtir (p<0.05). Sonuç olarak, genç yetiþkin bireylerde salgýn sürecinde supleman kullanýmý ve besin gruplarýnýn tüketiminde deðiþiklikler gözlenmiþtir. Bu deðiþikliklerin özellikle kadýnlarda daha fazla besin tüketimi ile iliþkili olduðu görülmüþtür. Enerji içeriði yüksek besin gruplarýnýn kadýnlarda erkeklerden daha fazla artmýþ olmasý obezite riskini artýrabilir. Genç yetiþkin kadýnlara beslenme eðitimlerinin planlanmasý, pandemi gibi stresli süreçlerde bireylerin yeme davranýþlarýný kontrol etmelerini saðlamak amacýyla önemli olacaktýr.
Anahtar Kelimeler: Supleman, besin gruplarý, pandemi, yetiþkin
|