Fibromiyalji; yaygýn kronik aðrý ile karakterize multifaktöriyel bir sendromdur. Günümüzde, Fibromiyalji Sendromu’nun önlenmesine veya tamamen tedavi edilmesine yönelik kesin bir yöntem bulunmamaktadýr. Ancak tedavi baþarýsýný artýrmak amacýyla farmakolojik ve nonfarmakolojik tedaviler kombine edilerek uygulanmaktadýr. Bu çalýþma Fibromiyalji hastalarýnda aðrý, depresyon, baðýrsak alýþkanlýklarý ve beslenme durumu arasýndaki iliþkiyi incelemek amacýyla, 60 katýlýmcý ile yapýlmýþtýr. Katýlýmcýlarýn sosyodemografik bilgileri, antropometrik ölçümleri ve üç günlük besin tüketim kayýtlarý alýnmýþ; beslenme, baðýrsak alýþkanlýklarýnýn saptanmasý için gerekli bilgiler anket formuyla edinilmiþ; günlük yaþam aktivitelerini (GYA), aðrý ve yorgunluk düzeylerini ölçmek için Fibromiyalji Etki Anketi ve depresyon deðerlendirmesi için Beck Depresyon Ölçeði kullanýlmýþtýr. Çalýþmamýzda; katýlýmcýlarýn GYA, beden kütle indeksi, beslenme alýþkanlýklarý, aðrý, yorgunluk ve depresyon düzeyleri arasýnda çift yönlü pozitif bir iliþki tespit edilmiþtir (p≤0.001). Fibromiyalji’li bireylerin semptomlarýnýn çeþidini/þiddetini azaltabilmek, kilo almýþ olmak ve alma kaygýsý nedenlerinden dolayý beslenme alýþkanlýklarýný deðiþtirdikleri belirlenmiþ, sýklýkla muzdarip olduklarý gastrointestinal semptomun (GÝS) konstipasyon olduðu bulunmuþ, aðrý ve depresyon düzeyleriyle arasýnda pozitif yönde anlamlý bir iliþki tespit edilmiþtir. Katýlýmcýlarýn besin öðeleri alýmlarýyla depresyon düzeyleri arasýnda anlamlý bir iliþki bulunmazken; karbonhidrat, kafein, laktoz, lif ve oligosakkarit alýmýna baðlý olarak GÝS semptomlarýnda deðiþiklik saptanmýþtýr. Katýlýmcýlarýn kilogram baþýna aldýklarý enerji ve D vitamini alýmý arttýkça GYA’daki kýsýtlýlýðýn azaldýðý (p≤0.05), çinko alýmý azaldýkça aðrý ve yorgunluk þiddetinin arttýðý belirlenmiþtir (p>0.05). Çalýþmamýzda; beslenme, aðrý, depresyon ve baðýrsak alýþkanlýklarý arasýnda pozitif yönde, çoklu etkileþim olduðu sonucuna varýlmýþ, bütüncül ve hasta/semptom odaklý tedavi yaklaþýmýn iyileþme hýzýný artýracaðý düþünülmüþtür.
Anahtar Kelimeler: Aðrý, Depresyon, Fibromiyalji, Beslenme, Týbbi Diyet Tedavisi
|
