Diyabet, kýsmi veya mutlak insülin eksikliði ya da insülin direnci nedeniyle ortaya çýkan, hiperglisemi ile karakterize kronik ve geniþ yayýlým gösteren bir metabolizma bozukluðudur. Kronik hiperglisemi, bacaklardaki ve ayaklardaki sinirlere zarar vererek diyabetik nöropatiye neden olur. Nöropati ve/veya periferik arter hastalýðý, bacaklarda ve ayaklarda duyuyu azaltýr bununla birlikte ayakta algýlanmayan travmayý takiben diyabetik ayak ülserasyonuna yol açar. Diyabetik ayak ülserlerinin ilk tedavisi debridman, boþaltma ve lokal yara bakýmlarýdýr. Son zamanlarda çalýþmalardaki dikkatler hiperbarik oksijen (HBO) ve negatif basýnçlý yara tedavisi gibi geliþmiþ iyileþtirme yöntemlerine yönelmiþtir. Doðada saf element halde bulunmayan daha çok oksijenle bileþik oluþturan bor rezervlerinin çoðu Türkiye’de bulunmaktadýr. Ýnsan beslenmesinde iz elementlerden olan bor için henüz Önerilen Günlük Alým (RDA), Tahmini Ortalama Gereksinim (EAR) ve Yeterli Alým (AI) düzeyleri belirlenmemiþtir ancak yetiþkinler için ortalama 20 mg/gün tolere edilebilir üst alým düzeyidir. Bor, temel olarak kalsiyum ve D vitamini metabolizmasýndaki etkilerinden dolayý kemik-mineral yoðunluðunu ve diþ saðlýðýný iyileþtirdiði belirtilmektedir. Bunun yaný sýra bireyin bor alýmý ile diyabet geliþimi arasýnda negatif bir iliþki vardýr. Saðlýk bilimlerinde yeni tedavi seçenekleri arasýnda deðerlendirilmeye baþlayan bor bazlý ilaç ve jellerin de birçok önemli etkisi bulunmaktadýr. Bu bildirinin temel amacý bor mineralinin diyabet ve diyabete baðlý olarak geliþen diyabetik ayak tedavisinde kullanýmýna iliþkin güncel verileri derlemektir. (ORCID ID: 0000-0001-8787-5560)
Anahtar Kelimeler: Bor, Diyabetik ayak, Yara Bakýmý
|
