Tuzluluk, dünyamýzda verimli tarýmý tehlikeye atarak besin ürünlerinin üretimini önemli düzeyde kýsýtlayan çevresel stres faktörlerinden birisidir. Dünyadaki ekili alanlarýn yaklaþýk% 25'i tuzludur. Tuzlu topraklarda ekonomik tarým için, tuzlu alanlarda yetiþebilen bitkilerin ürün desenlerine alýnmalarý, üreticiye ekonomik yönden büyük yarar saðlayacaktýr. Halofit bitkiler deðiþik tuzlu toprak koþullarý altýnda veya tuzlu sular ile sulama yapýldýðýnda büyüme ve geliþme potansiyeline sahipler. Deniz börülcesi halofit olarak bilinen ve yüksek tuz koþullarýnda yaþayabilen, gýda adayý olarak bilinen bitkilerdendir. S. europaea'nýn (syn .: S. herbacea) oksidatif stres, inflamasyon, diyabet, astým, hepatit, kanser ve gastroenterite karþý saðlýða birçok faydasýnýn olduðunu bildirmiþtir. Salicornia türlerinin tohumlarýnýn bileþiminde % 26-33 ham yað ve % 30-33 ham protein bulunmaktadýr. Deniz börülcesi tohumlarýndan elde edilen yað, diðer yað bitkilerine göre iyi kalitede, doymamýþ yað asidi yaklaþýk % 87-88 ve doymuþ yað asidi % 12-13 arasýndadýr. Etli Salicornia bitkileri tarihsel olarak yenilebilir amaçlar için kullanýlmýþtýr. Tansiyon hastalarýnýn kullanýmý için üretilmiþ tuzun elde edildiði bitki olan Salicornia, hâlihazýrda az bilinen ve az tüketilen (genellikle taze salata olarak) doðal bir kaynak konumundadýr, oysa insan besini olarak yüksek potansiyele sahip bir bitki durumundadýr. Bu derleme, deniz börülcesi yetiþtirilmesi, beslenme özellikleri (insan ve hayvan yemi olarak) ve diðer ekonomik kullanýmlara vurgu yaparak Salicornia cinsi hakkýnda en son bilgileri içermektedir.
Anahtar Kelimeler: salicornia, yað asidi, tuzluluk
|
