Obezite geliþmiþ ve geliþmekte olan birçok ülke için çok ciddi saðlýk sorunu risklerindendir. Obezitenin birçok sebebi vardýr. Baþlýcalarý; hormonal etmenler, çevresel etmenler, metabolik etkiler, kullanýlan ilaçlar ve yaþam tarzýdýr. Obezite insan bedeninde yað kütlesinin yaðsýz kütleye oranýnýn yüksek miktarda artmasý sonucu boy uzunluðuna göre kilonun normal seviyenin üzerine çýkmasýdýr. Son yýllarda obezite tedavi yöntemleri; medikal tedavi ve cerrahi tedavi olarak iki gruba ayrýlmaktadýr. Bu çalýþma bariatrik cerrahi operasyonu adaylarýnýn beslenme durumlarý ve yaþam kalitelerinin deðerlendirilmesi amacýyla 18-70 yaþ arasýnda bulunan ve katýlýmcýlarýn 22’si (%55) kadýn ve 18’i (%45) erkek olmak üzere, 40 gönüllü birey evren olarak kabul edilmiþtir. Çalýþmaya katýlan katýlýmcýlarýn ortalama olarak boylarý 169,18 cm, kilolarý 106,19 kg. ve BKI’ leri 37,18 olarak tespit edilmiþtir. BKÝ ortalamasý 25,1-49,9 arasýnda deðiþmiþtir. Buna göre BKÝ, cinsiyete göre anlamlý bir farklýlýk göstermemektedir (t(38)=-1,482; p>0,05). Kadýn ve erkekler benzer BKÝ bulgularýna sahiptir. Bunlara ek olarak vücut yað yüzdesi (%) ortalamasý 41,33±6,65 ve medyaný 39; vücut yað kütlesi (kg) ortalamasý 44,10±11,93 ve medyaný 43,59; yaðsýz vücut yüzdesi (%) ortalamasý 58,67±6,65 ve medyaný 61; yaðsýz vücut kütlesi (kg) ortalamasý 62,09±12,96 ve medyaný 60,83 olarak tespit edilmiþtir.
Sonuç olarak bariatrik cerrahi operasyonu adaylarý cerrahi iþleme baþvurmadan önce çeþitli zayýflama metotlarý denemektedir. Bilinçsiz uygulanan diyetler kiþinin kilo kaybýný saðlasa da uzun vadeli dönemde verilen kilolar fazlasý ile geri alýnmaktadýr. Saðlýklý beslenme prensibini öðrenmek ve verilen kilolarý uzun vadeye taþýmak amacý ile kronik hastalýklar, yaþam þekli, beslenme alýþkanlýklarý, kan bulgularý göz önünde bulundurularak diyetisyen desteði alýnmalýdýr. Bariatrik cerrahi operasyonu adaylarýna ameliyat öncesi dönemde daha çok bilgi verilmeli ve adaylar bilinçlendirilmelidir.
Anahtar Kelimeler: Obezite, bariatrik cerrahi, beslenme davranýþý
|