Diyabet, yıllar geçtikçe görülme sıklığı artan kronik bir hastalıktır. Bu araştırmada, yetişkin kadınlarda diyet kalitesinin, beslenme durumu ve tip 2 diyabet riski üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma Ocak-Mart 2022 tarihleri arasında, İstanbul Maltepe Ersoy Hastanesi, Beslenme ve Diyet Polikliniğine, vücut ağırlığı kontrolü için başvuran, 120 yetişkin kadının katılımıyla yürütülmüştür. Veriler, araştırmacılar tarafından literatür derlenerek hazırlanan soru formu, Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi- Kısa Form (UFAA-KF), 24 saatlik besin tüketim formu ve Finlandiya Tip-2 Diyabet Risk Anketi (FİNRİSK) soruları kullanılarak toplanmıştır. Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalaması yaş ortalaması 38,7±13,56 yıl, Beden kütle indeksi (BKİ) ortalaması 30,4±6,09 kg/m2, diyabet riski puanı 14,9±6,70 olarak belirlenmiştir. Bireylerin %37,%2’si hafif şişman, %44,0’ı obez olarak saptanmıştır. Diyabet riski; yüksek ve çok yüksek olan bireylerin oranı sırasıyla; %27,5 ve %28,3 olarak saptanmıştır. Vücut ağırlığı, BKİ, bel çevresi, bel boy oranı, boyun çevresi, vücut yağ yüzdesi ve yağ kütlesi değerleri arttıkça bireylerin diyabet risk skorlarının arttırdığı belirlenmiştir (p<0,05). Yağsız vücut kütlesi ve yüzdesinin azalmasının da diyabet riskini arttığını saptanmıştır (p<0,05). Biyokimyasal parametrelerden AKŞ, İnsülin, HOMA-IR, Toplam Kolesterol , LDL-K ve trigliserit değeri diyabet riski yüksek ve çok yüksek olan bireylerde diğer bireylere göre daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin fiziksel aktivite seviyeleri arttıkça diyabet risklerinin azaldığı belirlenmiştir (p<0,05). Diyabet risk skoru ve kan parametreleri arasında herhangi bir korelasyon olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Sonuç olarak, bireylerin antropometrik değerlerinin, vücut kompozisyonunun ve fiziksel aktivite düzeyinin diyabet riski üzerinde oldukça etkin olduğu saptanmıştır. Bu durum göz önüne alınarak uygun sağlık politikaları geliştirilmeli ve bireylerin hastalığa yakalanması azaltılmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Beslenme durumu, Tip 2 DM, Diyet kalitesi
|
