Yapılan fiziksel hareketlerle beraber kas kütlesini arttırıp, yağ kütlesini azaltmak amacıyla diyet müdahalelerinin etkili olabilmesi için oral aminoasit takviyesi gerekebilir.
HMB, temel amino asitlerden biri olan lösinin bir metabolitidir. Amino asit olan arginin, oksidatif stres ve iltihabı azaltıp kas kaybını azaltarak, glutamin de kas proteolizini düzenleyerek HMB ile çalışabilir.
Araştırmalar HMB'nin kas proteini anabolizmi üzerindeki olumlu etkisi iki mekanizmadan bahseder. Bunlar, mTOR kinaz yolağının aktivasyonunun yanı sıra insülin benzeri büyüme faktörü-1 (IGF-1) geninin transkripsiyon seviyesindeki artıştır. İn vivo çalışmalar, HMB'nin hızlı seğirmeli liflerde kas kök hücrelerinin proliferasyonunu iyileştirdiğine ve glutaminin kas proteini sentezini yukarı doğru düzenleyebileceği bulunmuştur. HMB ve glutamin gibi, arginin, mTOR hücre sinyal yollarının düzenlenmesiyle iskelet kası üzerinde doğrudan anabolik etkilere sahip olabilir.
HMB, yağ asitlerinin beta oksidasyonunu arttırdığından, vücut yağını azaltmak için bir destek olarak da kullanılır. Sporcular atletik performansı, kas büyümesini ve vücut yağ oksidasyonunu arttırmak, kas dokusu bozulmasını azaltmak, aerobik kondisyonu geliştirmek için HMB kullanır. Sporcularda HMB desteğinin güç değişkenleri ve vücut kompozisyonu üzerindeki etkilerinin eşit olmadığını görülmüştür. HMB takviyesi süresinin 3-9 hafta sürdüğünde olumlu etkisi olmamış, 12 hafta veya daha uzun sürdüğünde olumlu sonuçlar gözlemlenmiştir.
Araştırmalara dayanarak, HMB'nin etkisinin kullanma bağlı olduğu görülmüştür.En sık kullanılan dozların, 1,5g/gün, 3g/gün, istisnai olarak 6g/gün'dür.Araştırmalara göre 2 haftalık kullanım, kas hasarının azaltılmasında etkili olan minimum süredir. İlk 2 haftadan sonra, kas hücresi hasarının seviyesini artırabilen ve dolayısıyla HMB'nin koruyucu etkisini daha fazla kullanabilecek yeni bir uyarıcının başlatılması gerekir.
Araştırmalarda oral HMB, arginin ve glutaminle sağlıklı yaşlı yetişkinlerin yağsız vücut kütlesi iyileşmiştir.Ama kas kitlesinin artması için egzersiz gerekmektedir.Aerobik ve anaerobik antrenman, yaralanma, immobilizasyon ve açlık gibi farklı durumlar kas proteini bozulmasını artırabilir. Arginin, glutamin ve HMB egzersiz kabiliyetinin geliştirilmesi, yorgunluk maddelerinin birikiminin bastırılması ve iyileştirmede etkilidir. Kas kütle bozulmasını önleyen bu takviyelerin, fiziksel olarak aktif olan kişiler için faydalı olduğunu göstermektedir. Bu takviyelerin, kas kütlesinin artması ve yağ miktarının azalması gibi vücut yapılarını değiştirdiğini göstermektedir.
Anahtar Kelimeler: Sporcu Beslenmesi, Spor, Sporcu Destek Ürünleri, Glutamin, Arjinin, Hidroksimetil Bütirat
|
