Amaç: Bu çalışmada obez bireylerin sağlıklı bireylere göre sağlıklı beslenme tutumları ile oksidatif stres ve aterojenik risk durumunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Bir eğitim ve araştırma hastanesinin aile hekimliği polikliniğine Ağustos 2021 ile Eylül 2021 tarihleri arasında başvuran sağlıklı ve obez bireyler çalışmaya alındı. Sosyodemografik verileri, boy, kilo, bel çevresini, nötrofil/lenfosit oranı (NLR), platelet/lenfosit oranı (PLR), monosit/ HDL oranı (MHR), plazma aterojenite indeksi (PAİ) değerleri, Non-HDL, aterojenite katsayısı, Castelli risk indeksi-1, Castelli risk indeksi-2 ve Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ) sorularını içeren form uygulandı.
Bulgular: Tanımlayıcı tipte olan çalışma 55 obez, 55 sağlıklı olmak üzere toplam 110 hasta ile yapılmıştır. Sağlıklı beslenme ile ilişkili yüksek düzey tutum görülme sıklığı obez hastalarda %41,76 iken, sağlıklı bireylerde %76,29 düzeyinde gözlenmiştir (p<0,001). Obez hastaların MHR, PAİ, Non-HDL, Aterojenite katsayısı, Castelli risk indeksi-1, Castelli risk indeksi-2 değerleri sağlıklı bireylerden anlamlı düzeyde daha yüksek saptanmıştır (p<0,001, p<0,001, p=0,009, p <0,001, p<0,001, p<0,001). Hem obez hem de sağlıklı bireylerde SBİTÖ ile ölçülen sağlıklı beslenme tutum puanı ile MHR, PLR, NLR, PAİ, aterojenik katsayı, Castelli risk skoru-1 ve Castelli risk skoru-2 arasında anlamlı korelasyon görülmemiştir. Obez grubun sağlıklı beslenme tutumunda iyileşme ile Non-HDL düzeyinde azalma arasında anlamlı korelasyon bulunmuştur (p=0,044, r=-0,273).
Sonuç: Çalışmamızda obez bireylerde sağlıklı beslenme tutumu sağlıklı popülasyona göre daha kötü ve aterojenik risk indeksleri daha yüksek düzeyde izlenmiştir. Obezite izleminde sağlıklı beslenme tutumunda iyileşmenin Non-HDL tedavi hedeflerinde önemli olacağı görülmüştür. Ancak diğer inflamatuvar indekslerin beslenme tutumuyla ilişkisinin olmayışı diyetteki inflamatuvar yükün ölçüm gerekliliğini göstermiştir. (ORCID ID: 0000-0003-3183-3438)
Anahtar Kelimeler: Obez, Obezite, Sağlıklı diyet, Beslenme, Oksidatif stres, Tutum
|
