Çalışmada Lefkoşa bölgesindeki lise öğrencilerinin; yeme tutum davranışları, yeme bozuklukları riskinin araştırılması ve ortoreksiya nervoza eğilimlerinin saptanması amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini Lefkoşa bölgesindeki; Atatürk Meslek Lisesi (AML), Türk Maarif Koleji (TMK) ve Lefkoşa Türk Liselerindeki (LTL), 10 ve 11. sınıflarına devam eden basit rastgele örneklem yöntemiyle %50’si kız olan toplam 270 gönüllü öğrenci oluşturmuştur. Araştırma verileri; öğrencilerin kişisel, sağlık ve beslenme alışkanlıklarını içeren anket formu ve “Yeme Tutumu Testi (EAT-40)”, “Ortoreksiya 11 Ölçeği (ORTO-11)” ve “Maudsley Obsesif Kompulsif (MOKSL) ölçekleri kullanılarak toplanmıştır. Erkeklerin %63.0’ı, kızların %46.7’sinin vücut ağırlığına göre kendini normal bulduklarını belirtmişlerdir. Öğrencilerin cinsiyet ve okullara göre BKİ sınıflamasında ağırlığı normal olanların oranları daha yüksek olup, anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05). EAT-40 skoru puanı kızlarda %12.7, erkeklerde %7.3 olup, yeme bozukluğu riski açısından kızların daha yüksek puan aldığı fakat cinsiyetler arasında anlamlı bir farkın olmadığı görülmüştür (p>0.05). Öğrencilerin; EAT-40 testinden aldıkları puanların ortalaması; kızlarda 16.87±11.42 ve erkeklerde 15.53±11.56 olup gruplar arasında önemli farklılık bulunmadığı (p>0.05), MOKSL envanteri ortalama değerleri; erkeklerde 17.81±5.73, kızlarda 17.39±5.99 olup anlamlı düzeyde farklılık bulunmadığı (p>0.05), ORTO-11 skoru ortalama puanları erkeklerde 28.01±3.90, kızlarda 26.97±4.00 olup anlamlı düzeyde farklılık bulunmuştur (p<0.05). AML’nin EAT-40 testi ve MOKSL skoru açısından diğer okullara kıyasla anlamlı derecede farklılık gösterdiği (p<0.05), cinsiyete göre EAT-40 testi ve MOKSL skorları ortalama puanları arasında istatiksel olarak bir fark bulunmadığı (p>0.05), ortorektik özellikler açısından ise kız öğrencilerin daha risk altında bulunduğu belirlenmiştir. Adölesanlar üzerinde yeme tutum davranışları, yeme bozuklukları riski ve ortoreksiya nervoza ile ilgili daha geniş kapsamlı çalışmalar yapılması toplumda farkındalık yaratması açısından önem taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler: Ortoreksiya Nervoza, Yeme Tutum Testi, Obsesif Kompulsif Bozukluk
|