Obezite, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından sağlığı bozacak şekilde vücut yağının artması olarak tanımlanmaktadır. Dünya’da olduğu gibi ülkemizde de son yıllarda yetişkinlerde ve çocuklarda hafif şişman/obezite prevalansı artış göstermektedir. Obezite sonucu bozulan proinflamatuvar-antiinflamatuvar dengenin yol açtığı inflamatuvar sürecin insülin direnci ve lipit metabolizması anormalliklerine neden olarak, obezite ile ilişkili metabolik komplikasyonların başlamasına ve ilerlemesine etki edebilmektedir. Obez bireylerde tıbbi beslenme tedavisi ve egzersiz beraberinde uzun zincirli n-3 çoklu doymamış yağ asitleri ( n-3 LC PUFA ), çeşitli biyolojik aktiviteleri nedeniyle obeziteye karşı potansiyel fonksiyonel gıda bileşenleri olarak gösterilmiştir. Ayrıca n-3 LC PUFA‘lar leptin ve ghrelin gibi iştahla ilgili hormonları düzenleyerek potansiyel olarak iştahı ve gıda tüketimini baskılayabilmektedirler. N-3 LC PUFA takviyelerinin ana kaynağı balık yağı gibi görülmektedir ancak Antarktika krilinin (Euphausia superba) zengin bir n-3 LCPUFA kaynağı olduğu kabul edilmiştir. Bununla birlikte, balık yağı ve kril yağı, farklı yağ asidi bileşimlerine ve metabolik etkilere sahiptir. Krill yağı, balık yağına kıyasla daha az eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA) içerir. Ayrıca kril yağındaki n- 3 LC PUFA ‘lar fosfolipid formundayken, balık yağında trigliserit formundadırlar, bu da n- 3 LC PUFA’ların kril yağındaki biyoyararlanımının artmasını açıklar. Son olarak, kril yağındaki n-3 LC PUFA oksidasyona karşı koruyabilen güçlü bir antioksidan aktiviteye sahip bir tür karotenoid olan astaksantin açısından zengindir. Ayrıca yapılan çalışmalarda her iki n-3 PUFA kaynağınında lipit metabolizmasında etkili olduğu ancak bu etkilerini farklı metabolik yollarla gösterdiği ve krill yağının lipit katabolizmasında daha etkili olduğu açıklanmıştır. N-3 Pufa kaynaklarının kullanıldığı ve obeziteyle ilişkili parametrelere olan etkisinin incelendiği insan çalışmaları sınırlıdır.
Anahtar Kelimeler: Obezite, Omega-3, Balık Yağı, Krill Yağı
|
